محصولات مدولار؛ راهبردی آینده‌نگر برای طراحی فضاهای آینده

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری تخصصی آینده‌پژوهی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، ایران.

2 عضو هیئت علمی، دانشگاه تهران، ایران.

3 رئیس مرکز ملی فضایی ایران، دانشگاه تهران، ایران.

چکیده

امروزه به موازات تحولات اجتماعی و فرهنگی که منجر به خلق نیازهای جدید می‌شوند و به مدد پیشرفت‌های جدید تکنولوژیکی، محصولات و روش‌های نوینی در عرضة محصولات در بازارها ارائه شده‏اند. یکی از این روش‌های نوظهور، ساختارهای مدولار است. ساختارهای مدولار دارای قابلیت و تمهیداتی هستند که به واسطة آنها، مشتری پس از دریافت محصول دامنة انتخاب و تنوع وسیع‌تری نسبت به قبل دارد. این ساختار به کاربران این امکان را می‌دهد تا طرح موردپسند خود را در هر لحظه ایجاد کند. درواقع مصرف‌کننده می‌تواند با توجه به سلیقه، ذائقه و نیازهای خود و با اعمال تغییر در ویژگی‌های فرمی و عملکردی، محصول مطلوب خود را به دست آورد. قسمت عمدة این محصولات و گاه کل آنها از پیش طراحی و تولید شده‌اند، ولی با اتخاذ تدابیری امکان ایجاد طرح‌های گوناگون و متنوع نیز در آنها فراهم شده است. چنین تدابیر آینده‌اندیشانه‌ای پیش از تولید و در هنگام طراحی اتخاذ می‌شوند؛ یعنی در حیطة عمل طراحان آینده‌گرا قرار دارند. این روش‌های نوین در طراحی سیستم‌های ساختمانی، قابلیت انعطاف‌پذیری را ممکن می‌سازند و با ایجاد امکان بهبود، قابلیت استفاده را برای مدت‌زمان بیشتری فراهم می‌کنند. برای فراهم‌کردن انعطاف‌پذیری در فضای معماری، وجود سیستم برنامه‌ریزی‌شدة هوشمندانة آینده‌نگر مانند ساختارهای مدولار در کنار پیش‌ساختگی لازم است. این راهبرد منجر به ایجاد خلاقیت و نوآوری توسط کاربر در طرح‌های مورد نیاز زندگی روزمره یا محصولات می‌شود. این مقاله تلاش دارد با تشریح راهبرد طراحی مدولار راهکاری عملیاتی را برای طراحی محیط‌های انسانی آینده ارائه دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Modular Products; Futuristic Strategy for Designing Future Spaces

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hossein Shokatpour 1
  • Mehdi Mohammadi 2
  • Alireza Aslani 2
  • Manouchehr Manteghi 3
  • Vahid Choopankareh 2
1 Ph.D in Future Studies, Faculty of Management, University of Tehran, Iran.
2 Faculty Member, University of Tehran, Iran.
3 Head of National Space Center of Iran, University of Tehran, Iran.
چکیده [English]

Today, along with the social and cultural changes which have led to the emergence of new needs, and regarding the new technological advancements, new products and methods have products in markets; one of these emerging phenomena is modular structure. The ability to choose and to diversify the range of desired products in the future is more after being supplied to the customer which allows the user in some cases to create the desired design at any moment in the future. In fact, consumers can get their desired products according to their tastes and requirements by applying functional properties. Most of the products, and some of them, are generally pre-designed and produced; however, it is possible to create various designs using some know-how and tricks. Such futuristic measures are taken at the design step and before production, i.e. they are within the framework of the action of futuristic designers. These new methods of designing building systems make it possible to provide certain flexibility. They provide usability for a longer time by making possible improvements. The benefits of this article are discussed. To provide flexibility in the space of architecture, it is essential that a smart planning system of futurism exists beside the pre-fabrication; modularity is one of them. This strategy will lead to increase the creativity and user-friendliness in the designs needed for daily life or products. This paper tries to explain the modular design strategy to provide an operational solution for the design of future human environments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Modularity
  • Pre-fabricated
  • Architecture
  • Future Design
  • Design Strategy
اسدی، شهرام و بیگ‌زاده، عطااله. (1394). مسکن ارزان‌قیمت و با کیفیت با تأکید بر مدولارسازی. اولین کنفرانس تخصصی معماری و شهرسازی ایران. شیراز: مؤسسة عالی علوم و فناوری حکیم عرفی.
اشرف گنجویی، علیرضا و دهقانی، حمزه. (1395). بهبود عملکرد توسعة پایدار با استفاده از ساخت‌و‌ساز ناب (مطالعة موردی: خانه‌سازی مدولار). اولین کنفرانس بین‌المللی و سومین کنفرانس ملی معماری و منظر شهری پایدار. مشهد: مؤسسة بین‌المللی معماری و شهرسازی مهرازشهر.
بهزادیان، مجید و برادران‌کاظم‌زاده، رضا. (1385). گسترش کارکرد کیفیت برای معماری مدولار محصول. هفتمین کنفرانس بین‌المللی مدیران کیفیت. تهران: مجموعه همایش‌های بین‌المللی اجلاس.
بیرانوند، الهام؛ دلفان، فاطمه و مرادی، معصومه. (1393). بررسی مدولار و پیش‌ساختگی در تولید انبوه مسکن. اولین کنفرانس ملی شهرسازی، مدیریت شهری و توسعة پایدار. تهران: مؤسسة ایرانیان، انجمن معماری ایران.
پیربابایی محمدتقی و امرایی، بابک. (1388). بررسی مبانی طراحی محصولات مدولار. هنرهای زیبا، 37: 69-76.
ثبوتی، هومن و احمدی، جلال. (1394). مدولار و پیش‌ساختگی در معماری و تولید انبوه مسکن. دومین کنفرانس ملی معماری و منظر شهری پایدار. مشهد: مؤسسة بین‌المللی معماری و شهرسازی مهرازشهر.
خضریان، علیرضا؛ دماوندی، مجید و حسینی، سیدسبحان. (1395). رویکرد مدولار و پیش‌ساختگی در مسکن انعطاف‌پذیر. پنجمین کنفرانس ملی توسعة پایدار در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی، معماری و شهرسازی. تهران: مرکز راهکارهای دستیابی به توسعة پایدار -مؤسسة آموزش عالی مهر اروند.
رضایی‌منش، میثم و تقدیری، علیرضا. (1395). چگونگی استفاده از سیستم کانتینر به عنوان واحد مدولار ساختمانی. سومین کنفرانس سراسری نوآوری‌های اخیر در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی. تهران: مؤسسة آموزش عالی نیکان.
صدری، آرش. (1391). سیستم ساخت ابنیة پری فابریکه با شبکة مدولار پلانی. اولین همایش ملی اندیشه‌ها و فناوری‌های نو در معماری. تبریز: انجمن مهندسان معمار تبریز.
صفا، ملیکا و فتحیه، صادق. (1395). جایگاه مدولار و پیش‌ساختگی در معماری مدرن. پنجمین کنفرانس ملی توسعة پایدار در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی، معماری و شهرسازی. تهران: مرکز راهکارهای دستیابی به توسعة پایدار.
علاقمندان، متین؛ شایان‌پور، آرمین؛ خجسته‌مهر، فرشته و خلیل‌بیگی‌خامنه، آرمان. (1395الف). ارائة روشی در معماری رایانشی برای بهینه‌سازی پلان ساختمان بلند با فرم آزاد و با قابلیت ساخت مدولار. سومین کنفرانس بناهای بلند. تهران: وزارت راه و شهرسازی.
علاقمندان، متین؛ شایان‌پور، آرمین و میرحافظ، سیدمهدی. (1395ب). بررسی روش‌های طراحی و ساخت ساختمان‌های بلندمرتبة مدولار براساس مدل‌سازی اطلاعات ساختمان. سومین کنفرانس بناهای بلند. تهران: وزارت راه و شهرسازی.
فریور، مهسا. (1392). بررسی نقش طراحی مدولار در کاهش هزینة ساخت مسکن. اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعة پایدار. تهران: انجمن محیط زیست کومش، دانشگاه صنعت هوایی.
فلاحت، محمدصادق و محمدی، حسین. (1390). از پیمون در معماری سنتی تا مدولارسازی در سازه‌های فضاکار. سومین کنفرانس ملی سازه‌های فضاکار. تهران: دانشگاه تهران، قطب علمی فناوری معماری پردیس هنرهای زیبا.
فلاح‌نیا، مرجان و زارع، سهیلا. (1393). طراحی مدولار در معماری ساختمان‌های مسکونی؛ مقایسة نظام پیمون ایرانی سیستم مدولار لوکوربوزیه و سیستم کن در ژاپن. اولین کنگرة بین‌المللی افق‌های جدید در معماری و شهرسازی. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
گلن، جروم سی و گوردون، تئودور. (1392). دانشنامة بزرگ روش‌های آینده‌پژوهی. ت: مرضیه کیقبادی و فرخنده ملکی‌فر. تهران: انتشارات تیسا.
محسنین، مهسان. (1386). تطبیق مدولار سازه و معماری در ساختمان‌های مسکونی ایران. اولین کنفرانس سازه و معماری. تهران: دانشگاه تهران.
ملکی‌فر، عقیل. (1388). الفبای آینده‌پژوهی. تهران: کرانه علم.
مهدی‌زاده، میثم. (1394). مقایسة تطبیقی نظام مدولار در معماری غرب و نظام پیمون در معماری ایرانی. اولین کنفرانس سالانة پژوهش‌های معماری، شهرسازی و مدیریت شهری. یزد: مؤسسة معماری و شهرسازی سفیران راه مهرازی.