بررسی چالش‏های نخلداران در زمینه تولید پایدار خرما در شهرستان دشتستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار توسعه روستایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، دانشکده مهندسی زراعی و عمران روستایی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، ملاثانی، ایران.

2 کارشناسی ارشد توسعه‌ی روستایی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده مهندسی زراعی و عمران روستایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان. ملاثانی، ایران.

چکیده

این تحقیق با هدف کلی واکاوی چالش‏‌های نخلداران در زمینه تولید پایدار انجام شد. جامعه آماری شامل تعدادی از نخلداران شهرستان دشتستان بود. لذا برای انتخاب نمونه‌های مورد مطالعه، از نمونه‌گیری هدفمند از نوع گلوله برفی (ارجاع زنجیره‌ای) استفاده شد و نمونه‌گیری تا اشباع داده‌ها ادامه یافت، در آخر تعداد شرکت کنندگان در تحقیق به 17 نفر رسید. روش تحقیق از نوع کیفی به روش نظریه داده بنیاد بود. داده‏‌های پژوهش با استفاده از مصاحبه عمیق جمع‌‏آوری و با دو روش کدگذاری باز ومحوری مورد تحلیل قرار گرفتند. پس از بررسی عمیق موضوع 29 چالش در میان نخلداران در زمینه تولید پایدار در شهرستان دشتستان شناسایی شد. به طور کلی در بین عوامل شناسایی شده با توجه به فراوانی عامل‌‏های آب و خشکسالی، وجود دلالان و عدم وجود تعاونی نخلداری، عدم خرید تضمینی محصول خرما، نبود سردخانه و فسادپذیری بالای محصول از مهمترین مشکلات مدیریت نخلداری در راستای تولید پایدار بود. در نهایت کدهایی که ماهیت مشابه داشتند در طبقات چالش‏‌های بازرایابی، اقتصادی و حمایتی، آموزشی و مهارتی، اکولوژیکی، سیاست‏گذاری و صنعتی‏‌سازی قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Challenges of Palm Trees in Sustainable Date Production in Dashtestan County

نویسندگان [English]

  • moslem savari 1
  • farshad Razmavar 2
1 raAssistant Professor of Rural Development, Khuzestan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Faculty of Agricultural Engineering and Rural Civil Engineering, Department of Agricultural Extension and Education, Malasani, Iran.
2 Master of Rural Development, Department of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agricultural Engineering and Rural Civil Engineering, Khuzestan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. Malasani, Iran.
چکیده [English]

This research was goals investigating the Challenges of Palm Trees in Sustainable Date Production. The population was in research consist of Palm Trees in Dashtestan County. Therefore, for selecting the samples, targeted snowball sampling (chain referencing) was used. Sampling continued until data saturation, in the end, the number of participants in the study reached 17. The research method was of qualitative type based on the data theory method of the foundation. The research data were collected using a deep interview and group discussion and analyzed with three open and axial coding methods. After an in-depth review of the issue, 29 major barriers to sustainable production management in Dashtestan were identified. Generally among the factors identified due to the abundance of water and drought factors, the presence of speculators and lack of palm co-operation, lack of guaranteed date palm purchase, lack of cold storage and high productivity are the most important palm problems in palm production management. Production was stable. Finally, codes of a similar nature fall into the categories of barriers to marketing, economic and supportive, educational, and skillful, ecological, policy and industrialization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Land Management
  • Palm Management
  • Sustainable Production
  • Sustainable Development
  • Sustainable Livelihood
  • آذر، عادل.، رجب‌زاده قطری، علی. و اخوان، عطیه. (1396). نگاشت مدل تولید پایدار با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری و دیمتل فازی. فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی. 15(45): 26-1.
  • اشتراس، آنسلم. و کوربین، جولیت. (1988). اصول روش تحقیق کیفی ، نظریه مبنایی ، رویه ها و شیوه ها. ترجمه بیوک محمدی. انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • امیری کچمی، سمیه. و چوبچیان، شهلا. (1396). بررسی موانع توسعه صادرات خرما در جنوب استان کرمان. نشریه بررسی‌های بازرگانی. 15 (85-84): 84-74.
  • بازرگان، عباس. (1389). مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته، تهران، دیدار، ، چاپ دوم.
  • پیشرو، حمدالله.، مهدوی، مسعود. و عزیزی، پروانه. (1389). نقش نخیلات در توسعه پایدار روستایی شهرستان دشتستان. مجله جفرافیای انسانی. 2 (3): 171-153.
  • حسینی، میر عبداله. و فتحی، حبیبه. (1392). تحولات ساختار بازار جهانی خرما و بازارهای هدف خرمای ایران. مجله بررسی‌های بازرگانی. 11 (62): 20-1.
  • حیدری مکرر، حمید. و مشایخی، فاطمه. (1399). رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر مدیریت ریسک تولید خرما مورد: شهرستان جیرفت و عنبرآباد (استان کرمان). فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی. 9 (3): 90-71.
  • دانایی فرد، حسن. و اسلامی، آذر. (1389). کاربرد نظریه داده‏بنیاد در عمل: ساخت نظریه بی‏تفاوتی سازمانی، در دست چاپ.
  • دیالمی، حجت.، گیوی، جواد.، نادری خوراسگانی، مهدی.، تقی زاده مهرجردی، روح اله. و احمدپور برازجانی، محمود. (1396). ارزﯾﺎﺑﯽ ﺗﻨﺎﺳﺐ اراﺿﯽ ﺑﺮای ﮐﺎﺷﺖ ﻧﺨﻞ ﺧﺮﻣﺎی رﻗﻢ ﮐﺒﮑﺎب در اﺳﺘﺎن ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺳﻠﺴﻠﻪ مراتبی (AHP). نشریه مدیریت خاک و تولید پایدار. 7 (2).
  • دیزاوندی، محمود.، انصاری، حمید. و ازکیا، مصطفی. (1389). بررسی میزان رضایت اعضا از عملکرد اقتصادی و اجتماعی تعاونی‌های روستایی مطالعه موردی تعاونی‌های روستایی شهرستان مشهد. مجله تعاون. 21 (2): 91-63.
  • سواری، مسلم. (1399). تدوین مدل راهبردی (SWOT) در توسعه صنایع تبدیلی تکمیلی خرما در استان خوزستان. فصلنامه اقتصاد و توسعه کشاورزی. 34 (4): 481-463.
  • سواری، مسلم . و شریفی، هدی. (1398). راهکارهای کاهش ضایعات خرما در مناطق روستایی استان خوزستان از دیدگاه کارشناسان تعاونی نخلداری. فصلنامه تعاون و کشاورزی. 8 (32): 136-99.
  • سواری، مسلم.، درانی، منا. و شعبانعلی فمی، حسین. (1394). واکاوی نقش تعاونی‌های تولید کشاورزی در دستیابی به توسعه پایدار در بخش کشاورزی. مجله تعاون و کشاورزی. 4 (13): 138-119.
  • عبدپور، علیرضا.، اسدآبادی، احسان. و شعبانعلی فمی، حسین. (1396). ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﻘﺶ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﮐﺎراﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺧﺮﻣﺎ در ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺑﻢ: ﺑﺎ روﯾﮑﺮد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭘﻮﺷﺸﯽ دادهﻫﺎ. ﻣﺠﻠﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻗﺘﺼﺎد و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﺎورزی اﯾﺮان. دوره2، 48 (3): 507-518.
  • عزیزی، جعفر. و یزدانی، سعید. (1386). ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯿﺰان ﭘﺎﯾﺪاری درآﻣﺪ ﺻﺎدراﺗﯽ ﺧﺮﻣﺎی اﯾﺮان. ﻣﺠﻠﻪ ﻋﻠﻤﯽ-ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻋﻠﻮم ﮐﺸﺎورزی. 13 (1).
  • کریمی‌فرد، ساناز. عبدشاهی، عباس. و مقدسی، رضا. (1390). بررسی مسایل بازاریابی و صادرات خرما در استان خوزستان. تحقیقات اقتصاد کشاورزی. 3 (4): 169-153.
  • محمدی، سیده زهره.، محمدزاده، سعید. و یزدان‌پناه، مسعود. (1397). ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ رﻓﺘﺎر ﻧﺨﻞداران ﻋﻀﻮ ﺗﻌﺎوﻧﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن دﺷﺘﺴﺘﺎن در زﻣﻴﻨﺔ ﺣﻔﺎﻇﺖ از آب ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﺔ ﻣﺪلﻫﺎی رﻓﺘﺎر ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰیﺷﺪه و ﻓﻌﺎلﺳﺎزی ﻫﻨﺠﺎر. مجله تعاون و کشاورزی. 7 (28): 137-103.
  • مدحج، دلال. (1398). ارزیابی کارایی تولید خرما به روش تحلیل پوششی داده‌های پنجره‌ای (مطالعه موردی: استان خوزستان). نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی. 2 (33): 190-177.
  • مردانی، مصطفی. و عبدشاهی، عباس. (1398). ارزیابی کارایی نخلستان‌های شهرستان اهواز تحت شرایط عدم حتمیت: کاربرد رهیافت تحلیل پوششی داده‌های استوار و شبیه‌سازی مونت کارلو. نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی. 2 (33): 191-204.
  • ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰی اﺳﺘﺎﻧﺪاری ﺑﻮﺷﻬﺮ. (1393). ﮔﺰارش ارزﻳﺎﺑﻲ اداره ﻛﻞ آﻣﺎر ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌رﻳﺰی اﺳﺘﺎﻧﺪاری ﺑﻮﺷﻬﺮ.
  • ﻣﻨﻔﺮد، نوذر.، بیات، پرویز.، علیپور، حسن. و اﻣﯿﺮاﻣﯿﻨﯽ ﺧﻠﻒ ﻟﻮ، مهناز. (1398). ﺑﺮرﺳﯽ وﺿﻌﯿﺖ، ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﻮاﻧﻊ و اراﺋﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪی ﺧﺮﻣﺎ (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی: اﺳﺘﺎن ﺑﻮﺷﻬﺮ). ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ روﯾﮑﺮدﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻨﺎﻧﻪ در ﮐﺸﺎورزی. 2 (1): 50-41.
  • نوری زمان آبادی، سید هدایت‌اله.، امینی فسخودی، عباس. و کشاورزی، سارا. (1395). تأثیر کشاورزی پایدار در توسعه پایدار روستایی: مطالعه موردی بخش دشمن‌زیاری شهرستان نورآباد ممسنی. فصلنامه روستا و توسعه. 20 (2): 25-45.
  • Leininger, M. and McFarland M. R., (2002). Trancultural Nursing, 3 rd ed., NewYork, MC Graw-Hill, Medical Pub.
  • Ren, Y., Peng, Y., Campos, B. C., & Li, H. (2021). The Effect of Contract Farming on the Environmentally Sustainable Production of Rice in China. Sustainable Production and Consumption.
  • Shafieyan A. (2017). Date palm. Ministry of Agriculture Jahad, Department of Horticulture.
  • Shah, S. M., Liu, G., Yang, Q., Casazza, M., Agostinho, F., & Giannetti, B. F. (2021). Sustainability assessment of agriculture production systems in Pakistan: A provincial-scale energy-based evaluation. Ecological Modelling455, 109654.
  • Siwar, C., Alam, M., Murad, M., & Al-Amin, A. Q. (2009). A review of the linkages between climate change, agricultural sustainability and poverty in Malaysia. International Review of Business Research Papers (ISSN 1832-9543), 5(6), 309-321.
  • Tatlıdil, F. F., Boz, İ., & Tatlidil, H. (2009). Farmers’ perception of sustainable agriculture and its determinants: A case study in Kahramanmaras province of Turkey. Environment, Development and Sustainability, 11(6), 1091-1106.