تجربه زیسته مادران تحصیل‌کرده دین‌مدار از کنشگری اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی دکتری علوم اجتماعی دانشگاه تهران

3 کارشناسی ارشد حقوق دانشگاه تهران

چکیده

برقراری تعادل بین نقش‌های خانوادگی و اجتماعی، برای مادران تحصیل‌کرده دیندار، مسئله‌ای جدی است که فراتر از چالش‌های نظری، پیچیدگی‌ها و دشواری‌های عملی را در پی دارد، هدف پژوهش حاضر کشف پاسخ‌هایی کاربردی پیرامون چگونگی ایجاد توازن بین نقش‌های خانوادگی و کنشگری‌های اجتماعی است. تأکیدات اخیر بر خطر پیری جمعیت و الزام به فرزندآوری بیشتر در میان قشر مذکور، بر ضرورت این تحقیق می‌افزاید. بدین ترتیب با اتخاذ رویکرد کیفی، با بیست وشش نفر از بانوان متولد دهه شصت که علاوه بر نقش‌های مادری و همسری، کنشگری اجتماعی قابل توجهی داشتند، مصاحبه عمیق صورت گرفت و از روش تحلیل مضمون، برای تحلیل داده‌ها استفاده شد. در بخش یافته‌ها، عوامل تنظیم‌کننده نقش‌ها در 4 شبکه مضمون کشف شده شامل عوامل فردی تنظیم کننده نقش‌ها، راهبرد‌های زمینه‌ای، راهبرد‌های موقعیتی و راهبرد‌های حمایتی سازمان یافته است، در نهایت، الگوی مفهومی تنظیم نقش‌ها ترسیم شد که مهم‌ترین مزیت آن، انطباق‌پذیری با مختصات زندگی افراد و سیالیت آن است. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Lived experience of religiously educated mothers of social activism

نویسندگان [English]

  • maryam khademi 1
  • zeinab aalami aalami 2
  • Aatefe moradi 3
1 Shahid Beheshti University
2 Faculty of Social Sciences, University of Tehran
3 Faculty of Law and Political Science, University of Tehran
چکیده [English]

Balancing family and social roles is a serious issue for religiously educated mothers that transcends theoretical challenges, complexities, and practical difficulties .The aim of this study is to discover practical answers on how to balance family roles and social activities. Recent emphasis on the risk of population aging and the need for more children among these groups adds to the need for this research .Thus by taking a qualitative approach , twenty-six women born in the sixties who had significant social activism in addition to motherhood and marital roles were interviewed And content analysis method was used to analyze the data. In the findings section , role-regulating factors in the four themed networks discovered include individual role-regulating factors, contextual strategies situational strategies and organized support strategies. Finally a conceptual role model was developed, the most important advantage of which is adaptability to the coordinates of people's lives and its fluidity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Social activism"
  • "Family work conflict"
  • " Employment of mothers"
  • " Role setting". "The lived experience of religious women"

مراجع

  • ابوالمعالی, خدیجه. (1391). پژوهش کیفی از نظریه تا عمل. تهران: نشر علم، چاپ اول.
  • احمدنیا، شیرین (1380). بخری عوامل فرهنگی، اجتماعی موثر بر مشارکت محدود زنان، نامه انجمن جامعه شناسی ایران، شماره 4.
  • افشار، حمید؛ اسداللهی، قربانعلی؛ ثابت قدم، مرتضی. (1386). کامل گرایی و سلامت روان.تهران: انتشارات کنکاش، باهمکاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و مرکز تحقیقات علوم رفتاری.
  • افشانی، سیدعلیرضا ؛ هاتفی راد، لیدا .(1396). بررسی عوامل مرتبط با تعارض نقش شغلی-خانوادگی زنان با تاکید بر متغیرهای شغلی و سازمانی، جامعه شناسی کاربردی. شماره 68.
  • ترکاشوند، محمد و زهرا ترکاشوند (1395). کار مزدی بیرون از خانه مادر و پیامدهای تربیتی آن برای فرزندان،تحولات جمعیت، نیروی انسانی واشتغال در ایران، سال 8.
  • حریری، نجلا. (1385). اصول و روش‌های پژوهش کیفی. تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، چاپ اول.
  • حیدری، آرمان و حمیده دهقانی( 1395). واکاوی کیفی پیامدهای اشتغال زنان متاهل و بستر های تعدیل کننده (مورد مطالعه معلمان آموزش وپرورش شهر دلوار)، جامعه شناسی نهادهای اجتماعی، سال 3، شماره 8.
  • جمشیدی، فخری(1381). ضرورت اجتماعی اشتغال زنان کار و جامعه، مجله اجتماعی اقتصادی، علمی وفرهنگی، شماره 46.
  • دهقان، فاطمه ومرضیه گل باریان (1395). مقایسه مدیریت حل تعارض و تاب آوری مادران شاغل وغیر شاغل: سومین کنفرانس بین المللی نوآوری های اخیر در روانشناسی، مشاوره وعلوم رفتاری، تهران، موسسه آموزش عالی نیکان.
  • ذوالفقاری، داود و سمیرا تبریزی (1390). مقایسه کیفی وکمی رضایت زناشویی در زنان شاغل با تاکید بر همسانی و عدم همسانی منزلت شغلی زوجین، فصلنامه خانواده پژوهی، سال هفتم شماره 28.
  • رازقی نصرآباد، حجیه بی بی، ملیحه علی مندگاری وعلی محمدی پور ندوشن(1394). بررسی تعارض کار-خانواده و رابطه آن با رفتار باروری (مطالعه ای در بین زنان شاغل در آموزش و پرورش شهر یزد)، نامه انجمن جامعه جمعیت شناسی ایران، سال دهم، شماره 19.
  • ربانی خوراسگانی، علی، سعیده الهی دوست و فرشته قیصریه نجف آبادی (1392). مطالعه ای پدیدارشناسانه درباره تجربه زیسته مدیران زن در اصفهان، جامعه شناسی کاربردی، سال 24، شماره 52.
  • رستگار خالد، امیر.( 1383). خانواده، کار، جنسیت. تهران: شورای فرهنگی اجتماعی زنان.
  • رستگارخالد، امیر و میثم محمدی.(1392). بررسی تعارض کار-خانواده در بین پرستاران زن ومرد شهرستان سبزوار و رابطه آن با رضایت کاری. نشریه مطالعات راهبردی زنان، پاییز 1392.شماره 61.
  • سبک رو، مهدی، کلهریان، رضا، کامجو، زین العابدین و غلامرضا طالقانی.(1390). تعارض کار وخانواده نقش ادراک حمایت های سازمانی در قصد ترک خدمت موردکاوری پرستاران بیمارستان های شهر تهران. نشریه مدیریت دولتی-شماره 6. بهار وتابستان 90.
  • صادقی، رسول و زهرا شهابی (1398). تعارض کار و مادری: تجربه گذار به مادری زنان شاغل در شهر تهران، جامعه شناسی کاربردی، دوره 30. شماره 1.
  • قاسمی شهری، سیدعلی، توکلی خانیکی، محمدجواد .(1399). بررسی نقش تربیتی نشاط معنوی با توجه به گزاره های قرآنی و روایی، نشریه آموزه های تربیتی در قرآن وحدیث.
  • کاوه ای سرچقا،طاهره ، ملیحه علی مندگاری، حسین افراسیابی و حجیه بی بی رازقی نصرآباد(1397). مطالعه کیفی بسترها و پیامدهای خانوادگی اشتغال زنان در شهر یزد.نشریه مطالعات اجتماعی. شماره 7.
  • لیث، حکیمه و محمدرضا تمنائی فر(1398). بررسی مقایسه ای سلامت روان و رضایت از زندگی زنان شاغل و غیر شاغل، مجله اصول بهداشت روانی.
  • محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی ضد روش؛ مراحل و رویه‌های عملی در روش‌شناسی کیفی (جلد جلد 1). تهران: انتشارات جامعه‌شناسان، چاپ دوم.
  • مرشدی، ابوالفضل(1389). زیست جهان دانشجویان: به سوی چندگانگی مطالعه موردی: دانشگاه صنعتی امیرکبیر. تحلیل اجتماعی نظم و نابرابری اجتماعی.
  • وایزینگر، هنری (1383). هیچکس کامل نیست. ترجمه پریچهر معتمد گرجی. تهران: انتشارات مروارید.
  • هالجین، ریچارد پی، کراس، سوزان و ویتبورن. (1386). آسیب شناسی روانی، جلد دوم. ترجمه یحیی سید محمدی. تهران: نشر روان.
  • Annor,F.(2014).Managing Work and Family Demands: the Perspectives of Employed Parents in Ghana, in: Z.Mokomane (Ed), Work-family interface in Sub-Saharan Africa, Cambridge : University of Cambridge, p.17-36.
  • Yildirim, D, Aycan, Z. (2008). Nurses' work demands and work-family conflict: a questionnaire survey. Int J Nurs Stud. Sep; 45(9), 66-78.
  • Juhari, Rumaya, Hajar Namayandeh, & Siti. Nor Yaacob. (2011). The Effect of Job Satisfaction and Family Satisfaction on Work- Family Conflict (WFC) and Family-Work Conflict (F-WC) among Married Female Nurses in Shiraz-Iran. Asian Social Science. Vol. 7, No. 2.
  • Frone, M.R, M. Russell & M.L. Cooper. (1992). Antecedents and outcomes of work-family conflict, Journal of Applied Psychology, Vol 77 .
  • Frone MR, M. Russell & Cooper M.L)1992(. Prevalence of work-family conflict: Are work and family boundaries asymmetrically permeable? Journal of Organizational Behavior.
  • Yang,   & A.J.  Hawkins (2004). A  cross-cultural  test  of  the  work-family interface  in  forty-eight  countries.  Journal  of  marriage  and  family.66 .
  • Voydanoff, P. )2004(. Social intergration. Work-family conflicf and facilitation, and job and martial quality. University of Dayton.
  • Greenhaus J.H, Beutell N.J (1985). Sources of conflict between work and family roles. Academy of Management Review; 10: 76-88.
  • Karimi, L. (2008) .Do Female and Male Employees in Iran Experience Similar Work-Family  Interference,  Job,  and  Life  Satisfaction?. Journal of Family Issues, 30(1).
  • Sever, Murat and Hüseyin Cinoglu, , (2010) .Amerikan Polisinde İş Stresinden Kaynaklanan Aile içi Şiddet Olaylarının Sosyolojik ve İstatistiksel Analizi. Polis Bilimleri Dergisi (Turkish Journal of Police Studies), C.12, 1.
  • Higgins, C, L. Duxbury, & K .Johnson, (2004). Exploring the Link Between Work-life Conflict and Demands on Canada’s Health Care System, Ottawa, Ontario: Healthy Communities Division, Health Canada.
  • Attride-Stirling, J. (2001). Thematic networks: an analytic tool for Qualitative research. Qualitative research, 1(3), 385-405.
  • Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 77-101.
  • Janis, Sharon. (2010). Secrets of spiritual happiness, published by night lotus book.
  • A.T.Freeman,a.& Assosciates.(1990).cognetive therpy of personality disorder. Newyork: Guilford press.
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ
دوره 16، شماره 61
خرداد 1402
صفحه 99-134

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار