نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری حقوق عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات علوم و تحقیقات تهران

2 استاد بازنشسته گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تهران، تهران، ایران

3 دانشیار گروه حقوق عمومی ، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

موضوع پرداخت مستمری در جهان امروز بعنوان یک چالش جدی برای حکومت‌ها محسوب می‌شود. دولت‌ها بعنوان نهاد اصلی که سالانه با حجم زیادی از مستمری‌بگیران جدید روبه‌رو می‌شوند، به دنبال ایجاد نظام‌های بازنشستگی همسو با ساختار سیاسی- اقتصادی کشور هستند. نظام پرداخت مستمری در کشورهای اروپایی-آمریکایی از قدمت بیشتری نسبت به وضعیت داخلی برخوردار است و به همین دلیل برای ساماندهی و اصلاح نظام پرداخت مستمری در ایران، ناگزیر باید به موردهای موفق در این خصوص مراجعه کرد. در همین زمینه، کشور نروژ جزء کشورهایی است که سیستم بازنشستگی آن  بالاترین سطح رفاه را برای بازنشستگان ایجاد کرده و همین مسأله منجر به رضایت اجتماعی نسبتاً بالا از دولت شده است. در مقایسه با نروژ، نظام مستمری بازنشستگی در ایران با ضعف‌ها و مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو است تا جاییکه از این مسأله بعنوان سومین معضل بزرگ کشور نام می‌برند. ساختار معیوب بازنشستگی در ایران به سمتی حرکت می‌کند که تأمین مستمری بعنوان یکی از مهمترین چالش‌های دولت مطرح است و در همین راستا نقد و بررسی نظام بازنشستگی، شرایط بازنشستگی و نظام پرداخت نروژ و ایران با رویکرد تطبیقی برای یافتن نقاط قوت و ضعف هر دو سیستم جهت الگوگیری و اصلاح نظام بازنشستگی در ایران می‌تواند راهگشا باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The study of the payment regims of retirement pensions in Iran and Norway

نویسندگان [English]

  • elham amiri 1
  • seied mohamad hashemi 2
  • vali rostami 3
  • bijan abbasi 3

1 Ph.D. student of public law, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran

2 professor of Public Law at Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran university

3 Associate Professor, Department of Public Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran

چکیده [English]

The issue of pension payments is a serious challenge for governments in today's world. As the main institution, which is faced with a large number of new pensioners every year, governments seek to create pension systems in line with the political-economic structure of the country. The pension payment system in European-American countries is older than the domestic situation, and for this reason, in order to organize and reform the pension payment system in Iran, it is necessary to refer to successful cases in this regard. In this regard, Norway is one of the countries whose pension system has created the highest level of welfare for retirees, and this has led to a relatively high level of social satisfaction with the government. Compared to Norway, the pension system in Iran is facing many weaknesses and problems, so much so that this issue is named as the third major problem in the country. The defective structure of pensions in Iran is moving in the direction that providing pensions is one of the most important challenges of the government. It can be a way to model and reform the pension system in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran Retirement System
  • Norway Retirement System
  • Pension
  • Defined Benefits
  • Multi-tier System
  • الف- فارسی

    کتاب‌ها

    • ای.کریترز باربارا، اصلاحات تامین اجتماعی در اروپای مرکزی و شرقی، تفاوت‌ها در مقایسه با الگوی آمریکای لاتین، ترجمه هرمز همایون‌فر، جلد دوم (تهران: موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی، 1386).
    • باقرزاده، رویا، «تاثیر متغیر تصادفی ورودی‌های جدید بر ثبات مالی صندوق‌های بازنشستگی»، مجموعه مقالات دومین همایش ملی ارزیابی اکچوئری در صندوق‌های بازنشستگی ایران (تهران: موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، 1394).
    • گرجی پور، اسماعیل، اسناد سیاسی نظام تامین اجتماعی چند لایه کشور (تهران: انتشارات موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، 1395).
    • عراقی، سید عزت‌اله و همکاران، درآمدی بر حقوق تامین اجتماعی (تهران: موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، 1386).
    • نعیمی، عمران، پرتو، حمیدرضا، حقوق تامین اجتماعی با تاکید بر حوزه بیمه‌ای (تهران: انتشارات سمت، 1394).
    • استوارسنگری، کورش، حقوق تامین اجتماعی (تهران: نشر میزان، 1393).
    • مجتهدی، محمدرضا، حقوق تامین اجتماعی (تبریز: انتشارات آیدین، 1391).
    • همایون‌فر، هرمز، تامین اجتماعی در ایران و جهان، جلد اول (تهران: موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، 1386).

    مقاله‌ها

    • استفان، برت، «الگوی جدید خط‌مشی ارائه مستمری دولتی در اتحادیه اروپا و کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری OECD»، ترجمه فریبا درخشانفر، عباس مفاخری و کاوه مهر، فصلنامه تامین اجتماعی، شماره‌های 35و34، (1391).
    • بادینی، حسن، «مقایسه نظام حقوقی بازنشستگی کشوری و تامین اجتماعی»، فصلنامه داخلی قوانین و مقررات تامین اجتماعی، پیش شماره 4، (1385).
    • دشتبان فاروجی، مجید و صمدی، سعید و غیره، «بهسازی نظام بازنشستگی و اثرهای آن بر توزیع درآمد: فقر و انباشت سرمایه با کاربردی برای ایران»، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﺔ ﻋﻠﻤﻲ ـ ﭘﮋﻭﻫﺸﻲ ﺟﺴﺘﺎرﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی، شماره 14، (1389).
    • روغنی‌زاده، مصطفی، «سامانه‌های رایج جهان توسعه‌یافته به بازنشستگی چگونه می‌نگرند؟»، ویژه‌نامه بازنشستگی، (1395).
    • رهوری، کتایون، «حق بیمه در قانون تامین اجتماعی (با مطالعه تطبیقی)»، فصلنامه داخلی قوانین و مقررات تامین اجتماعی، شماره 10، (1387).
    • نیلی، مسعود، خسروشاهی، سیدامیررضا و ابراهیمی، سیدبابک، «ﺗﺤﻠﻴﻞ اﻗﺘﺼﺎدی راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻤﺮی ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﮕﻲ ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﮕﻲ و ﺗﺼﻤﻴﻢ در ﻣﻮرد زﻣﺎن»، پژوهشنامه اقتصادی، دوره 12، شماره 47، (1391).
    • مهر، کاوه، «اصلاحات مستمری‌ها: اصول و مبانی، تحلیل روش‌ها و خطاها»، فصلنامه تامین اجتماعی، شماره‌های 35 و34، (1391).

    سایت

    ب- انگلیسی

    Books

    - Holzmann, Robert, E.Palmer Edward, Pension Reform: Issues and Prospects for Non-Financial Defined Contribution (NDC) Schemes (Washington, DC: The World Bank Publication, 2006).

    - Robert, Holzmann & Richard Hinz, Old Age Income Support in the 21st Century, An International Perspective on Pension Systems and Reform (Washington, DC: The World Bank Publication, 2005).

    - Robert, Holzmann & Edward Palmer, David Robalino, Nonfinancial Defined Contribution Pension Schemes in a Changing Pension World, Vol. 1 (Washington, DC: The World Bank Publication, 2012).

    - Christensen Magnus, Dennis Fredriksen; Lien Christian, Nils Ole; Martin Stolen, Pension Reform in Norway: Combining an NDC Approach and Distributional Goals (Washington, DC: The World Bank Publication, 2012).

    - Miralles, Pallares & et al., International Patterns of Pension Provision II: A World Wide Overview of Facts and Figures (Washington, DC: The World Bank Publication, 2012).

    - Tony Randle & Heinz P. Rudolph, Pension Risk and Risk Based Supervision in Defined Contribution Pension Funds (…   Public Disclosure Authorized, 2014).

    - World Bank, Islamic Republic of Iran the Pension System in Iran: Challenges and Opportunities, Vol. 1 (Washington, DC: The World Bank Publication, 2003).

    - Social Security Programs Throughout the World: Europe (Washington, DC: SSA Publication, 2016).

     

    Articles

    • Sveinbjörn Blöndal; Stefano Scarpetta, “Early retirement in OECD Countries: The Role of Social Security Systems”, OECD Economic Studies, N. 29, (1997).
    • Romain Duval, “The Retirement Effects of Old-age Pension and Early Retirement Schemes in OECD Countries”, OECD Economics Department Working Papers, N. 370, (2012).
    • Annamaria Lusardi & Olivia S Mitchelli, “Financial Literacy and Retirement Preparedness: Evidence and Implications for Financial Education”, Business Economics, Vol. 42, N. 1, (2007).
    • Sarah M. Brooks & R. Kent Weaver, “Lashed to the Mast? The Politics of NDC Pension Reform”, Pension Reform: Issues and Prospect for NDC Schemes, (2006).
    • Robert Palacios & Edward Whitehouse, “Civil-service Pension Schemes Around the World”, SP Discussion Paper, No. 0602SP, (2006)