نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

یکی از اجزای طرح‌های بازآفرینی گسترش گردشگری فرهنگی و بازاریابی مکان است که موجودیت بافت‌های تاریخی را به‌عنوان بستر واجد ارزش‌های تاریخی-فرهنگی موردتوجه قرار می‌دهد. درکنار چنین رهیافتی، حفظ، احیا و به‌روزرسانی ارزش‌های فضایی-کالبدی، بصری و زیبایی شناسانه بافت‌های شهری کهن برای مطلوبیت بخشیدن به آن‌هاست که در این مقاله به آن پرداخته شده است. شهر بابلسر به‌عنوان یکی از شهرهای ایران با قابلیت گردشگری در شمال کشور در حوزه عوامل مؤثر توسعه گردشگری در بافت‌های تاریخی را موردمطالعه قرار گرفته است. لذا هدف پژوهش، کاربردی و روش گردآوری داده‌ها کمّی با بهره‌گیری از پرسشنامه بوده و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیز از طریق آزمون رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر انجام شده است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که بازآفرینی فرهنگ مبنای بافت تاریخی شهر، عاملی در توسعه گردشگری پایدار شهر بابلسر است و از طریق تقویت عوامل مؤثر بر آن (فرهنگ بومی و صنایع خلاق محلی، هنر، صنایع‌دستی سنتی و حفظ ساختمان‌های تاریخی) تحقق‌پذیر است. همچنین بازآفرینی بافت‌ فرهنگی-تاریخی شهر با رویکرد توسعه گردشگری شهری در ایران به‌طور عام و در شهر بابلسر به‌ویژه ارتباط تنگاتنگی دارد. هم‌زمان باوجود فرصت‌های منحصربه‌فردی این بافت‌ها چه از منظر جاذبه‌های کالبدی و معماری و چه از منظر آیین‌ها و سنن تاریخی، مشکلات بازآفرینی بافت، کمبودهای شدید زیرساخت‌های گردشگری و دیدگاه‌های محدود و گذرای مدیریت شهری می‌توانند از بزرگ‌ترین موانع فعال‌سازی ظرفیت‌های آن‌ها در این زمینه باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessing the Affecting Factors on Tourism in the Historical Context with the Approach of Culture- Base Regeneration (Case Study: Babolsar city)

نویسندگان [English]

  • sajed Soleymanian 1
  • Zohreh Fanni 2

1 Ph.D. Student, Department of Human Geography and Spatial Planning, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

2 Associate Professor, Department of Human Geography and Spatial Planning, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده [English]

One of the components of the regeneration projects is the expansion of cultural tourism and location marketing, which considers the existence of historical contexts as a platform for having historical-cultural values. Along with such an approach, preserving, reviving, and updating the spatial-physical, visual and aesthetic values of the ancient urban textures to make them desirable is discussed in this article. The city of Babolsar has been studied as one of the cities in Iran with touristic capability in the north of the country to evaluate the effective factors of tourism development in historical contexts. The study is applied research concerning purpose; The data collection method was quantitative using a questionnaire, and data analysis was conducted through multivariate regression test and path analysis. The research findings show that the re-creation of the basic culture is a factor in developing sustainable tourism in Babolsar and can be achieved by strengthening its factors (indigenous culture and local creative industries, art, traditional handicrafts, and preserving historical buildings). This study shows that the re-creation of cultural-historical contexts is closely related to the approach of urban tourism development in Iranian cities in general and in Babolsar in particular. At the same time, despite the unique opportunities of these structures, both in terms of physical and architectural attractions and historical rituals and traditions, the problems of tissue regeneration, severe shortages of tourism infrastructure, and limited and transient views of urban management can be the biggest obstacles to activating their capacities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Culture-Based Regeneration
  • Urban Tourism
  • Historic texture
  • Babolsar City
اسماعیل‌پور، نجما؛ رحیمیان، محمدحسن و قربانی، سحر (1391). بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری با تأکید بر بسیج اجتماعی، مطالعه موردی محله کشتارگاه در شهر یزد.مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، 4 (15)، 140-123.
پژوهان، موسی و پورمقدم، زهرا. (1396). برنامه‌ریزی راهبردی گردشگری شهری با رویکرد بازآفرینی فرهنگ‌مبنا در بافت‌های تاریخی (مطالعه موردی: بافت قدیم شهر رشت). مطالعات شهری، 7 (27)، 66 – 53.
پژوهان، موسی؛ مرادپور، نبی؛ قشقایی، رضا و عاشوری شادهی، محبوبه (1397). کاربرد تحلیل عرصه‌های تصمیم‌گیری در بازآفرینی فرهنگ‌مبنا، با رهیافت گردشگری در محله‌های تاریخی (مطالعه موردی: محله ظهیرآباد تهران). پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 6 (3)، 530 - 511.
پوراحمد، احمد؛ حبیبی، کیومرث و کشاورز، مهناز (1389). سیر تحول مفهوم شناسی بازآفرینی شهری به‌عنوان رویکردی نو در بافت‌های فرسوده شهری. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی-اسلامی، 1(3)، 92- 73.
حسن‌زاده، مهرنوش و سلطان‌زاده، حسین (1395). طبقه‌بندی راهبردهای برنامه‌ریزی بازآفرینی بر اساس سطح پایداری بافت‌های تاریخی. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 6(23)، 29- 19.
صیدایی، سید اسکندر و هدایتی‌مقدم، زهرا (1389)، نقش امنیت در توسعه گردشگری. فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد شوشتر، 4(8)، 110-97.
فاخر، حسنعلی و حسینی گل افشانی، سید احمد (1396). بررسی رابطه بین شاخص‌های ذهنی مبتنی بر درک جامعه محلی و بهبود کیفیت صنعت گردشگری (مطالعه موردی: استان البرز). نشریه گردشگری شهری، 4(4)، 106 – 91.
فنی، زهره و محمدنژاد، علی (1389). نقش مدیریت شهری در توسعه گردشگری (مطالعه موردی: شهر رامسر). فصلنامه مطالعات گردشگری، 4 (11 و 12)، 122-101.
کرمی، تاج‌الدین.(1390). نابرابری فضایی در فرآیند گسترش کالبدی شهر (نمونه موردی: شهر تهران). رساله دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران.
کریم‌زاده، علی؛، شهریاری، کمال‌الدین و اردشیری، مهیار (1397). تحلیلی بر گردشگری شهری در بازآفرینی بافت‌های تاریخی از دیدگاه ساکنین محلی با بهره‌گیری از روش تحلیل عاملی (نمونه موردی: شهر شیراز). برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 8(32)، 140-129.
 لطفی، سهند (1390). تبارشناسی بازآفرینی شهری، چاپ اول، تهران، انتشارات آذرخش.
لطفی، سهند. (1391). بازشناسی بازآفرینی شهری، از بازسازی تا نوزایی، تهران، انتشارات آذرخش
میرحسینی، زینب‌السادات و جهانبخش، حیدر (1395). بررسی تأثیر مؤلفه‌های کالبدی بافت تاریخی بر امنیت محیطی گردشگران (موردمطالعه: محله چرخاب شهر اردکان). هویت شهر، 10(28)، 104 – 89.
یعقوبی، مهدی و شمس، مجید. (1398). بازآفرینی بافت فرسوده با رویکرد توسعه پایدار (مطالعه موردی: شهر ایلام). فصلنامه شهر پایدار، 2(1)، 77-63.
Assefa, G., & Frostell, B. (2007). Social Sustainability and Social Acceptance intechnology Assessment: A Case Study of Energy Technologies. Technologies in Society, 29(1), 63-78.
Colantonio, A & Dixon, T. (2011). Urban Regeneration & Social Sustainability: Best Practice from European Cities. Wiley-Blackwell, 334 Pages
Clark, T. N. (2002). Amenities Drive Urban Growth. Journal of Urban Affairs 24 (5), 493-515.
Cunha, I.V., & Selada, I. (2009). Creative Urban Regeneration: The case of Innovation Hubs.International Journal of Innovation and Regional Development, 1(4), 494-501.
Evans, G., & Shaw, P. (2004). A Review of Evidence on the Role of Culture in Regeneration. London, Department for Culture Media and Sport.
Fagence, M. (1995). City Waterfront Redevelopment for leisure, Recreation, and Tourism:Some Common Themes, in S. J. Craig-Smith and M. Fagence (eds.), Recreation and Tourism as a Catalyst for Urban Waterfront Redevelopment: An International Survey, Westport. Praeger Publishers, pp. 135-156.
Hall, C. M., & Page, S. J. (2001). Tourism and Recreation. London, Routledge.
Herrero-Prieto, L. C., & Gomez-Vega, M. (2017). Cultural resources as a factor in cultural tourism attraction: Technical efficiency estimation of regional destinations in Spain. Journal of Tourism Economics, 23(2) 260–280.
Jing yi, L., & Chung-Shing C. (2018). Local cultural vicissitudes in regional tourism development: A case of Zhuhai, Tourism Management Perspectives 25(1), 80–92.
Landry, C. (2006). Culture & Urban Regeneration: Integrated Approach, Finding andConclusions of the URBACT Culture Network, Lille: Agence d’urbanisme et de developpement.
Law, C. (1993). Urban Tourism: Attracting visitors to large cities. London: Mansell.
Li, K. X., Jin, Mengjie., & Shi, W. (2018). Tourism as an Important Impetus to Promoting Economic Growth: A Critical Review, Tourism Management Perspectives. 26(1), 135-142.
Lugosi, P., Bell, D., & Lugosi, K. (2010). Hospitality, Culture and Regeneration: Urban Decay, Entrepreneurship and the Ruin Bars of Budapest, Urban Studies Journal, 47(14), 3079 - 3101.
- Postma, A., Buda, D. M., & Gugerell, K. (2017). The Future of City Tourism, Journal of Tourism Futures, 3(2), 95-101.
Rogerson, Ch. M. (2012). Urban Tourism, Economic Regeneration and Inclusion: Evidence from South Africa. Local Economy, 28(2) 188–202.
Rogerson, C. (2011). Urban Tourism and Regional Tourists: Shopping in Johannesburg, South Africa. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie. 103(2), 316-330.
Stratan, A. P. (2015). Identifying Cultural Tourism Potentials in Republic of Moldova through Cultural Consumption among Tourists. ProcardiaSocial and Behavioral Sciences, 188 , 116–121.
Swarbrooke, J. (2000). Tourism, Economic Development and Urban Regeneration: A Critical Evaluation, in M. Robinson, R. Sharpley, N. Evans, P. long and J. Swarbrooke (eds.), Developments in Urban and Rural Tourism: Reflections on International Tourism, Sunderland. Business Education Publishers, 269-285.
Swarbrooke, J., & Horner, S. (2001). Business Travel and Tourism, Oxford: Butterworth Heinemann.
Ulldemolins, J. R. (2014). Culture and Authenticity in Urban Regeneration Processes: Place Branding in Central Barcelona. Urban Studies, 14(51) 1-11. 
UNCTAD. (2008). Creative Economy. http://www.unctad.org/Creative_Economy; and http://ssc.undp.org Creative Economy.
Wickens, E. (2016). The Consumption of Cultural Experiences in City Tourism, Tourism and Hospitality Research. 3(17) 264-271.
OECD. (2009). Productivity and Jobs in a Globalized World. OECD.org. United States.
Yi, l. C., & Hsing, W.C. (2009). Cultural Urban Regeneration and Community Mobilization: The Case of the Taipei Bao: a Temple Area, Taiwan. Journal of Urban Studies, 46(7) 1317–1342.
smaeilpour, N., Rahimain, M. & Ghorbani, S., (1391). Regeneration of urban      worn-out structures with an emphasis on social mobilization, (Case study: Khoshtargah Nieghborhood, Yazd City). Urban-Regional Researches Journal: 4(15), 140-123
Paghohan, M. & Pourmoghadam, Z. (1396). Strategic planning of urban tourism with the approach of recreating culture-based in historical contexts, (case study: Old texture of Rasht City). Urban studies Journal: 7 (27), 53-66.
Paghohan, M., Moradpour, N., Ghashghaee, R. & Ashouri Sh. M. (1397). Application of Decision Making Analysis in Recreating Culture-Based Culture with Tourism Approach in Historic Neighborhoods (Case Study: Zahirabad Neighborhood, Tehran). Geographycal Researches of Urban planning: 6(3). 511-530.
Pourahmad, A., Habibi, K. & Keshavarz, M. (1389). The evolution of the concept of urban regeneration as a new approach in worn-out urban contexts. Iranian-Islamic City Studies Quarterly: 1 (3). 73-92.
Hasanzadeh, M. & Soltanzadeh, H., (1395). Classification of regeneration planning strategies based on the level of sustainability of historical contexts. Iranian Islamic City Studies Quarterly: 6(23)19-29
Seydaee, S. A., & Hedayati Moghadam, Z. (1389). The role of security in tourism development. Quarterly Journal of Social Sciences, Shushtar Islamic Azad University: 4(8),97-110
Fakher, H. & Hosaini Golafshani, S. A., (1396). Investigating the Relationship between Mental Indicators Based on Local Community Perception and Improving the Quality of Tourism Industry (Case Study: Alborz Province). Journal of Urban Tourism:4(4), 91-106
Fanni, Z. & Mohammadneghad, A. (1389). The role of urban management in tourism development (Case study: Ramsar city). Quarterly Journal of Tourism Studies, 4 (11-12), 101-122
Karami, T. (1390). Spatial inequality in the process of physical expansion of the city (Case study: Tehran), PhD thesis in Geography and Urban Planning, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran
Karimzadeh, A., Shahriari, K. & Ardeshiri, M. (1397). An Analysis of Urban Tourism in Recreating Historical Textures from the Perspective of Local Residents Using Factor Analysis Method (Case Study: Shiraz City). Regional Planning Journal: 8(32) 129-140
Lotfi, S. (1390). The genealogy of urban regeneration, (2nd ed.) Tehran: Azarakhsh Pub.
Lotfi, S., (1391). Recognition of urban regeneration, Tehran: Azarakhsh Pub.
Mirhosaini, Z. & Jahanbakhsh, H. (1395). Investigating the effect of physical components of historical context on the environmental security of tourists (Case study: Charkhab neighborhood of Ardakan city). City identity Quarterly: 10(28)89 – 104.
Yaghobi, M., & Shams, M. (1398). Reconstruction of worn tissue with sustainable development approach (Case study: Ilam city). Sustainable City Quarterly: 2(1)، 63-77