دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، گروه حقوق، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

عرصۀ حقوق مانند سایر ابعاد زندگی بشری از پدیدۀ جهانی شدن تأثیر می‌پذیرد و در مسیر این فرایند گام‌های تغییر را پشت سر می‌گذارد؛ گام‌هایی که لاجرم در بعضی از حوزه‌ها باید با سرعت بیشتری برداشته شوند تا از فواید جهانی شدن بهره گیرند. عرصۀ حقوق کیفری و به‌ویژه حقوق فضای سایبر و جرائم ارتکابی در آن از جمله حوزه‌هایی است که به‌دلیل جهانی شدن و آثار آن، تصویب قوانین و مقررات متحدالشکل یا هماهنگ ملی و بین‌المللی در آن به‌شدت احساس می‌شود. فضای بی‌مرز سایبر، جهانی موازی با جهان فیزیکی را به‌وجود آورده است که در واقع کنترل و ادارۀ حقوقی آن از حیطۀ اعمال قدرت یک حاکمیت برنمی‌آید. بنابراین، برای حاکمیت بر این فضا و مقابله با جرائم روزافزون و پیچیدۀ ارتکابی در آن همکاری و معاضدت جامعۀ بین‌المللی برای قاعده‌مندی نیاز است، به‌گونه‌ای که هیچ مجرمی بدون مجازات نماند و این مهم به‌دست نمی‌آید مگر با تدوین مقررات هماهنگ و متحدالشکل، زیرا جرائم ارتکابی در این فضا مرزهای جغرافیایی و سنتی را پشت سر می‌گذارند و به‌سبب ویژگی‌هایی که دارند، می‌توان برخی از این‌گونه جرائم را در زمرۀ آن دسته جرائمی به‌شمار آورد که برای مقابله با آنها اعمال صلاحیت جهانی ضرورت دارد. با وجود فعالیت‌های گوناگون سازمان‌های بین‌المللی جهت ارائۀ مقررات پیشنهادی در جهت یکسان‌سازی و هماهنگ‌سازی مقابله با جرائم در فضای مجازی، هنوز هم جامعۀ جهانی به هدف خود دست نیافته است، بنابراین، وجود مقررات مدونی که کاستی‌های سایر مقررات را برطرف کند، لازم‌الاجرا باشد و بتواند مقبولیت جهانی را به‌دست آورد، ضروری است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Necessity of Establishment of an International Harmonized Legal System against Crimes in Cyberspace

نویسندگان [English]

  • Mahmoud Jalali 1
  • Saeede Tavassoli 2

1 Associate Prof., Law Department, University of Isfahan

2 MA. Faculty of Law, Isfahan University, Isfahan, Iran

چکیده [English]


Law area is affected by globalization and follow-change stages that in some areas inevitably have to be removed quickly to take advantage of globalization. In the areas of criminal laws specially laws in cyber space and the crimes committed in this space need to globalization and apply coordinated and unified international regulations approval. The borderless cyber space has created the physical and parallel world that in fact, law control and administer isn`t under control of sovereignty. So, we need a coordination and international regular assistance-that can control this space and rule it not to remain unpunished any guilty and this will not obtain without developing a coordinated and unified international regulations. because the crimes committed in this space leftbehind their traditional and geographic boundaries and because of their characteristics, it could be considered as international crime. In this regard, it is necessary to create universal jurisdiction. Despite various activities, international organizations have   not meet to its goals yet, to submit proposed regulations to homogenization and synchronization regulations relating to cybercrimes, so, uniform regulations that rectify deficiencies of other provisions, must be implemented and can be obtained universal acceptance, is essential.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cyberspace
  • Computer crime
  • International Criminal Law
  • Uniformity of regulations
  • Globalization of law
1. فارسی
الف) کتاب‌ها
1. استون، هیک (1386). حقوق بشر و اینترنت، ترجمه و تحقیق سید قاسم زمانی و مهرناز بهراملو، تهران: خرسندی.
2. جاویدنیا، جواد (1388). جرائم تجارت الکترونیکی، چ دوم، تهران: خرسندی.
3. جلالی فراهانی، امیرحسین (1389). درآمدی بر آیین دادرسی کیفری جرائم سایبری، تهران: خرسندی.
4. ------------------- (1389). کنوانسیون جرائم سایبر و پروتکل الحاقی آن، تهران: خرسندی.
5. جوانمرد، بهروز (1393). آیین دادرسی کیفری اختصاصی(افتراقی) در جرایم سازمان‌یافتۀ فراملّی، تهران: جاودانه.
6.  جوانمردی صاحب، مرتضی (1394). نظریۀ قلمرو زدایی سرزمینی از حقوق جزا ماهیت، مبانی و ساختار، تهران: شهردانش.
7. حسنی، علیرضا؛ پهلوانی‌فرد، احسان (1393). بررسی تطبیقی قانون جرائم رایانه‌ای در حقوق ایران و حقوق بین‌الملل، تهران: مجد.
8. خداقلی، زهرا (1383). جرائم کامپیوتری، تهران: آریان.
9. زندی، محمدرضا (1393). تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری، تهران: جنگل.
10. زیبر، اولریش (1383). جرائم رایانه‌ای، ترجمۀ محمدعلی نوری، رضا نخجوانی، مصطفی بختیاروند و احمد رحیمی مقدم، چ دوم، تهران: کتابخانۀ گنج دانش.
11. شیرزاد، کامران (1388). جرائم رایانه‌ای از دیدگاه حقوق ایران و حقوق بین‌الملل، تهران: بهینه فراگیر.
12. شیروی خوزانی، عبدالحسین (1392). حقوق تطبیقی، چ دوازدهم، تهران: سمت.
13. عالی‌پور، حسن (1389). حقوق کیفری فناوری اطلاعات، تهران: خرسندی.
14. عاملی، سعیدرضا (1390). رویکرد دوفضایی به آسیب‌ها، جرائم، قوانین و سیاست‌های فضای مجازی، چ دوم، تهران: امیر کبیر.
15. فضلی، مهدی (1389). مسئولیت کیفری در فضای سایبر، تهران: خرسندی.
16. کیسی، اوئن (1386). دلایل دیجیتالی و جرم رایانه‌ای (علم قانونی، رایانه‌ها و اینترنت)، ترجمۀ امیرحسین جلالی فراهانی و علی شایان، معاونت حقوقی و توسعۀ قضایی قوۀ قضائیه، تهران: سلسبیل.
17. گرکی، مارکو (1389). جرائم سایبری: راهنمایی برای کشورهای در حال توسعه، ترجمۀ مرتضی اکبری، تهران: نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، پلیس امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات(افتا).
18. محمد نسل، غلامرضا ( 1385). مجموعه مقررات دیوان بین‌المللی کیفری، تهران: دادگستر.
 
ب) مقالات
19. پورنقدی، بهزاد (1391). «پدافند غیرعامل و بررسی تهدیدات نظم و امنیت در فضای سایبری»، فصلنامۀ علمی ـ تخصصی دانش انتظامی کردستان، دورۀ سوم، ش 11، ص 104-83.
20. جلالی فراهانی، امیرحسین (1387). «جنبه‌های حقوقی اقدامات کیفری بین‌المللی مجریان قانون در قبال جرائم سایبری»، فصلنامۀ مطالعات پیشگیری از جرم، سال سوم، ش 8، ص 76-57.
21. جلالی فراهانی، امیرحسین؛ منفرد، محبوبه (1392). «حمایت قانونی از آسیب‌دیدگان سایبری»، مجلۀ مجلس و راهبرد، سال بیستم، ش 73، ص 202-155.
22. جلالی، محمود؛ قاسمی، وحید (1394). «قلمرو انطباق رویکرد قانونگذار ایران با مقررات متحدالشکل مقابله با فساد در کنوانسیون مریدا»، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، دورۀ 45، ش 3، پاییز 1394، ص 403-381.
23. جلالی، محمود؛ مقامی، امیر (1389). «روند جهانی شدن حقوق کیفری و تأثیر آن بر حقوق ایران»، فصلنامۀ حقوق، مجلة دانشکدۀ حقوق و علوم‌سیاسی دانشگاه تهران، دورۀ 4، ش 7، ص 97-77.
24. جلالی، محمود؛ مقامی، امیر (1387). «کارکرد حقوق بین‌الملل در فرایند جهانی شدن حقوق»، فصلنامۀ حقوق، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دورۀ 41، ش 3، ص 116-97.
25. جوان جعفری، عبدالرضا (1389). «جرائم سایبر و رویکرد افتراقی حقوق کیفری»، مجلۀ دانش و توسعه، سال هفدهم، ش 34، ص 193-170.
26. جوان جعفری، عبدالرضا (1390). «جرائم سایبر و چالش‌های نوین سیاست کیفری»، مجموعه مقالات همایش جهانی شدن حقوق و چالش‌های آن.
27. دلماس مارتی، میری (1378). «جهانی شدن حقوق، فرصت‌ها و خطرات»، ترجمۀ اردشیر ارجمند، مجلۀ حقوقی بین‌المللی، ش 24.
28. عالی‌پور، حسن (1383). «جرم‌های مرتبط با محتوا: محتوای سیاه فناوری اطلاعات»، مجموعه مقالات و سخنرانی‌های ارائه‌شده در همایش بررسی جنبه‌های حقوقی فناوری اطلاعات، معاونت حقوقی و توسعۀ قضایی قوۀ قضائیه، مرکز مطالعات توسعۀ قضایی با همکاری شورای عالی اطلاع‌رسانی کشور، تهران: سلسبیل.
29. عالی‌پور، حسن (1392). «امنیت ملی و عدالت کیفری»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، ش 61، ص 88-57.
30. لقمانی، سلیم (1376). «تکاپو در جهت مشروعیت دموکراتیک»، ترجمۀ ابراهیم بیگ‌زاده، مجلۀ تحقیقات حقوقی، ش 20.
 
ج) پایان‌نامه‌ها
31. شکوری، معصومه (1389). قلمرو انطباق ایران با قواعد متحدالشکل بین‌المللی در عرصۀ حقوق قراردادها، پایان نامه کارشناسی ارشد رشتۀ حقوق خصوصی، دانشگاه اصفهان، دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد، گروه حقوق.
32. عالی‌پور، حسن (1387). توازن میان امنیت ملی و آزادی‌های فردی در مقابله با جرائم تروریستی، رسالۀ دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی.
33. کلانتری، امیرحسین (1393). امکان‌سنجی پیشگیری از جرم در فضای سایبر، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه اصفهان، دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد، گروه حقوق.
34. مقامی، امیر (1387). بین‌المللی شدن حقوق کیفری و تأثیرات آن بر نظام حقوقی ایران، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، دانشگاه پیام نور، دانشکدۀ علوم انسانی، گروه حقوق.
 
2. انگلیسی
A) Books
35. Akehurts, Micheal Barton (2005).A Modern Introduction to International Law, London, Hyman, 6th ed.
36. Albero, Martin (1999). A Perspective on Globalization, Lynne Reinner publisher.
37. Andrev, Jones (2006). Dictionary of Globalization, Cambridge: Polity Press.
38. Carey, Peter (1999). Media Law, Sweet and Maxwell Publishing, Second Edition, london.
39. Daly, Herman (2005). Globalization Versus Internationalization: Some Implications: Universal Norms in Biotheics.
40. David, John (1998). Cases and Materials on International Law, London, Sweet and Maxwell, 5th ed.
41. Etter, Barbara (2006). Director, Australasian Center for Policing Research, Computer Crime, Paper Presented at the 4th National Outlook Symposium on Crime in Ausralia.
42. George B. Delta, Jeffery H. Matsuura (2008). Law of Internet, London, Aspen Publishers.
43. Graham. J & H. Smith (2002).Internet Law and Regulation, London, Sweet and Maxwell, 4th ed.
44. Herzog J. B (1957). Les Principes et Les Methodes du Droit Penal Compare, Revue Internationale de Droit Compare
45. Franda, Marcus (2001). Governing the Internet, London, Lynne Rienner Publisher.
46. Norris, Gareth (2005). Emerging Cyber Threats Reports Australian Internet Hate Site, Bond University.
47. Reed Ch., (1993). Computer Law, 2nd Ed., Blackstone Press.
48. Stuart, Biegle (2001). Beyond Our Control? Cofronting the Limits of Our Legal System in the Age of Cyberspace. The MIT Press. Cambridge, Massachusett, London England.
 
B) Articles
49. Brenner, Susan (2004). “Toward A Criminal Law for Cyberspace: Product Liability and Other Issues”, Journal of Technology Law and Policy, Fall, Vol.23, No.2, pp. 65-88.
50. Brenner, Susan (2010). “Cyber Crime Investigation and Prosection: the Role of Panel and Procedural law”,  Law Murdooh University Electronic Jornal of Law, Vol.18, No.2, pp 5-20.
51. Carolis, Daniele De (2010). “Some Features of the Harmonization of International Trade Law in the Third Millennium, Uniform Law Review, Vol.15, No.1, pp. 91-105.
52. Keenan, Patric (2006). The New Deterrence: Crime and Policy in the Age of Globalization, Law Review, Vol.91, No.5, pp. 68-91.
53. Messen, Karl (1996). “Extraterritorial Jurisdiction in Theory and Practice”, The Hague, Kluwer Law International, Vol. 32, No.1, pp. 19-38.
 
C) Websites
54. http://www.penal.org/en/resolutions-aidp-iapl-congresses
55. http://www.penal.org/en/resolutions-last-congress
56. https://www.unodc.org/documents/organized-crime/UNODC_CCPCJ_EG.4 _2013/CYBERCRIME_STUDY_210213.pdf