دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ‌التحصیل دوره دکتری حقوق بین‌الملل، پردیس بین‌الملل کیش دانشگاه تهران، کیش، ایران

2 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

3 دانشیار پردیس بین‌المللی کیش دانشگاه تهران،کیش، ایران

چکیده

در مبادی اصولی و حوزة اجرایی ارتباط حقوق بشر و تجارت، دو مقولة مراقبت مقتضی و مسئولیت اجتماعی شرکت‌های تجاری از ظرفیت تعامل و تبادلات عینی و عملی با یکدیگر برخوردارند. هر دو مقوله با در نظر گرفتن مبانی نظری به‌منظور توجیه چیستی و چرایی و همچنین از جهات سرشت، ویژگی‌ها و عمل‌گرایی، ایجاد سازوکار پاسخگویی و رفتاری منصفانه در مدیریت شرکت‌های چندملیتی را ایجاب می‌کنند. این نوشتار با بهره‌گیری از اسناد بین‌المللی به‌ویژه اصول راهنمای ملل متحد، به تبیین و توصیف مناسبات مسئولیت و مراقبت می‌پردازد و از رهگذر این کنش و واکنش متقابل، تعریفی جدید از مدیریت ریسک بر مبنای مراقبت مقتضی ارائه داده و راهکارهای کاهش ریسک اجتماعی و ترویج احترام به حقوق بشر در چارچوب فعالیت شرکت‌های تجاری را مورد بحث قرار می‌دهد. با اتخاذ رویکردی میان‌رشته‌ای، پارادایم مناسبات این دو مقوله به‌عنوان یک الگوی همکاری اجتماعی منصفانه، از بن‌مایه‌های حقوق بین‌الملل بشر و مفاهیم اقتصادی و جامعه‌شناسی کمک می‌گیرد تا سازوکارهای نوین پاسخگویی شرکتی را به‌گونه‌ای ذی‌نفع محور ارائه ‌کند و از طریق اصل احتیاط به‌عنوان نقطة تلاقی، اثبات می‌شود که تحقق مسئولیت مبتنی بر مراقبت مقتضی لازمة مدیریت برند شرکت‌ها و در عین حال کاهش آسیب‌های حقوق بشری به ذی‌نفعان است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analyzing Corporate Social Responsibility in light of Human Rights-Based Due Diligence

نویسندگان [English]

  • Hamed Malekipour 1
  • Pourya Askari 2
  • Farideh Shaygan 3

1 Ph.D. in International Law, Department of Law, Kish International Campus, University of Tehran, Kish, Iran

2 Associate Prof., Faculty of Law and Political Science, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

3 Associate Prof., Department of Law, Kish International Campus, University of Tehran, Kish, Iran

چکیده [English]

In terms of the relationship between human rights and trade, the two notions of due diligence and corporate social responsibility of commercial companies, have the capacity to interact and exchange objectively and practically with each other. Both concepts, taking into account their raison d’être, nature, characteristics, require the establishment of a mechanism of accountability ensuring fair treatment in the management of multinational corporations. The present article describes and analyzes the relationship between responsibility and due diligence on the basis of international instruments, particularly UN guiding principles. It proposes a new definition for risk management which is based on due diligence. It also deals with how to reduce social risks and promote respect for human rights in the framework of multinationals activities. Adopting an interdisciplinary approach, the interconnection between the two concepts, as a model for fair social cooperation and drawing on international human rights law as well as economic and sociological concepts, provides new accountability mechanisms for corporations. Through the precautionary principle as a confluence point, it is established that the realization of due diligence-based responsibility is necessary to manage companies' brands, while reducing harms to human rights of stakeholders.

کلیدواژه‌ها [English]

  • precautionary principle
  • stakeholder-based approach
  • social responsibility of multinational corporations
  • risk management
  • human rights-based due diligence
  1. فارسی

الف) کتاب‌ها

  1. بک، اولریش (1397)، جامعة خطر: به‌سوی مدرنیته‌ای نوین، ترجمة رضا فاضل و مهدی فرهمندنژاد، تهران: ثالث.
  2. بیکس، برایان (1395)، فرهنگ نظریة حقوقی، ترجمة محمد راسخ، تهران: نشر نی.
  3. رالز، جان (1396)، نظریه‌ای در باب عدالت، ترجمة مرتضی نوری، تهران: نشر مرکز.
  4. شایگان، فریده (1386)، حق توسعه، تهران: انتشارات دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
  5. عسکری، پوریا (1391)، حقوق سرمایه‌گذاری خارجی در رویة داور بین‌المللی، تهران: مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
  6. فرجی، یوسف (1387)، تئوری اقتصاد خرد، تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
  7. کولل، ای.ماس و دیگران (1387)، تئوری بازی‌ها، ترجمة منصور اعتصامی، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
  8. لاوت، فرانک (1396)، راهنمای خواندن نظریه‌ای در باب عدالت رالز، ترجمة محمد ملاعباسی، تهران: ترجمان.

 

ب) مقالات

  1. کدخدایی، عباسعلی؛ سالاری، اسما (1397)، «احتیاط در حقوق بین‌الملل: اصل عرفی یا اصل کلی حقوق؟»، فصلنامة پژوهش حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبایی، دورة 20، ش 59.
  2. لطیفیان، محمدحسین (1391)، «شرکت‌های چندملیتی و محدودیت‌های حقوق بشری»، مجلة تحقیقات حقوقی، دورة 15، ش 4.
  3. محمودی، سید هادی؛ صدیقیان کاشانی، منصوره (1397)، «تعهدات حقوق بشری و شرکت‌های فراملی با تأکید بر رویکرد شورای حقوق بشر»، مطالعات حقوق تطبیقی دانشگاه تهران، دورة 9، ش 2.
  4. نوری یوشانلویی، جعفر؛ جوهر، سعید (1393)، «مفهوم‌شناسی مسئولیت اجتماعی شرکت‌های تجاری در حقوق آلمان، فرانسه، انگلستان و ایران با رویکرد تطبیقی»، مطالعات حقوق تطبیقی دانشگاه تهران، دورة 5، ش 2.

13.ویتری گوالینیا، کارلوس (1385)، «جریان نفت و خونریزی جنگل»، ترجمة داود طبایی، پیام یونسکو، ش 347.

 

  1. انگلیسی
  2. A) Books
  3. Benn, Suzanne & Boltone, Dianne (2011), Key Concepts in Corporate Social Responsibility, Sage Publications.
  4. Deville, A. & Harding, R (1997), Applying the Precautionary Principle.Annandale,NSW: Federation Press.
  5. Hubbard, Douglas W. (2009), The Failure of Risk Management: Why It’s Broken and How to Fix It. John Wiley & Sons.
  6. Osborne, Martin J. and Rubinstein, A. (1994), A Course in Game Theory, MIT press.
  7. Pedersen, Esben, R.G. (2015), Corporate Social Responsibility, London, Sage Publication.
  8. Suttle, Oisin (2018), Distributive Justice and World Trade law, a Political Economy Theory of International Trade Regulation, Cambridge University Press.

 

  1. B) Articles
  2. Bantekas, Ilias (2004),"Corporate Social Responsibility in International Law", Boston University International Law Journal ,Vol. 22, pp. 309-347.
  3. Chen, Ling (2016), “Realizing the Precautionary Principle in Due Diligence”, Dalhousie Journal of Legal Studies, Vol. 25, No. 1, pp.1-23.
  4. Freeman, R. Edward & McVea, John (2001), “A Stakeholder Approach to Strategic Management.”, Dardan Business School Working Paper, No.1-2.
  5. Friedman, M., (2007), "The Social Resposibility of Business Is to Increase Its Profit", Corporate Ethics and Corporate Governance Journal.Springer Link, pp.173-178.
  6. Heyvaert, Veerle (2009), “Hybrid Norms in International Law.” LSE Law, Society and Economy Working Papers at: www.lse.ac.uk/collections/law/wps/wps.htm and the Social Sciences Research Network electronic library at: http://ssrn.com/abstract=1342366.
  7. Kytle, Beth & Ruggie,J.G.(2005), “Corporate Social Responsibility as Risk Management.” Corporate Social Responsibility Initiative Working Paper 10.
  8. Maclean, Jason. 2009. “Chapter 9: Principle Precautionary Principle.” Pp. 347–416 in Corporate social responsibility: a legal analysis.
  9. Mares,Radu." Due Diligence in International Law and Corporate Social Responsibility (CSR)",available at :http://rwi.la.se/radu1.(last visited :30 July 2019)
  10. Matwijkiw, Anja & Matwijkiw, B.(2013), “A Stakeholder Approach to International Human Rights|.” Revue International Droit Penal,Vol.84, No.3, pp.405-432.
  11. Stefanik, Kirsten. (2017), “Rise of the Corporation and Corporate Social Responsibility: The Case for Corporate Customary International Law.” Canadian Yearbook of International Law/Annuaire Canadien de Droit International , Vol. 54, pp.276–308.
  12. Townley, Stephen (2018),"The Rise of Risk in International Law", Chicago Journal of International Law ,Vol. 18, No.2, pp.594-646.
  13. Van Dor Vorst. Jack (2004),"Supply Chain Management,Theory and Practice" ,available at:www.researchgate.net/files/40122004(last visited:12/Aug/2019)

 

  1. C) Documents and Cases
  2. Communication From The Commission to The European Parliament, The Council, The European Economic And Social Committee And The Committee of The Regions, 2011.
  3. Guiding Principle on Business and Human Rights: Implementing The United Nations, Protect, Respect, and Remedy Framework /A / HRC /17/31/2011.
  4. International Law Association, Washington Conference Report: Legal Principles relating to Climate Change (2014).
  5. International Law Commission, Draft Articles on Prevention of Transboundary Harm from Hazardous Activities, with Commentaries (2001).
  6. International Court of Justice, (1986), Military and Para Military Activities in and Against Nicaragua (Nicaragua v. US), ICJ, Reports 1986.
  7. International Court of Justice, (2010), Pulp Mills on The River Uruguay Case, (Argentina v. Uruguay), ICJ, Reports 2010..
  8. Report of the Special Representative of the Secretary-General on the Issue of Human Rights and Transnational Corporations and Other Business Enterprises, John Ruggie, 7 April 2008,A/HRC/8/5
  9. Report of the Special Representative of the Secretary-General on the Issue of Human Rights and Transnational Corporations and Other Business Enterprises, John Ruggie, 22 April 2009,A/HRC/11/13
  10. Promotion of A Democratic and Equitable International Order, General Assembly, UN Doc. A/RES/66/159, 19 December 2011.
  11. Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants (POPS), 2001, available at: < http://chm.pops.int/TheConvention/Overview/TextoftheConvention/ tabid/2232/ Default.aspx >.
  12. Universal Declaration of Human Rights, UN Doc. A/RES/217(III) A, 10 December 1948.
  13. UN Global Compact, 26 July 2000, available at: https//www.unglobalcompact.org/ what-is-gc/mission principles(last visited:30/July/2019)
  14. UN Human Rights Office of the High Commissioner, An Interpretive Guide, HR/PUB/12/02, 2012.