سیاست تنش‌زدایی روحانی در قبال آمریکا؛ اهداف و موانع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، ایران

چکیده

روحانی بعد از به قدرت رسیدن در سال 1392 تنش‌زدایی در سیاست خارجی به‌خصوص در ارتباط با آمریکا را سرلوحۀ امور خود قرار داد. از دیدگاه روحانی، با توجه به نیاز کشور به سرمایه‌گذاری خارجی برای حل مشکلات اقتصادی از یک طرف و تسلط ایالات متحدۀ آمریکا بر شرکت‌ها و نهادهای اقتصادی جهان از طرف دیگر ضرورت دارد که سیاست خارجی ایران به‌سمت تنش‌زدایی با آمریکا سوق داده شود. مرکز ثقل و کانون اصلی تنش‌زدایی با کشورهای غربی به‌خصوص ایالات متحدۀ آمریکا، مهم‌ترین برنامۀ راهبردی روحانی تلقی شد. پرسشی که این پژوهش درصدد پاسخ به آن است چنین است: سیاست تنش‌زدایی روحانی در قبال آمریکا با چه فرصت‌ها و موانعی مواجه است؟ فرضیۀ این تحقیق که با متدولوژی تحلیلی و تبیینی و با استفاده از کتاب‌ها و مقالات مستخرج از فصلنامه‌ها و منابع اینترنتی نگاشته شده این است: هدف روحانی از اتخاذ سیاست تنش‌زدایی ارتقای امنیت، توسعه و عادی‌سازی سیاست خارجی ایران است؛ اما این سیاست با به قدرت رسیدن ترامپ، تغییر نخبگان اجرایی در آمریکا، اتخاذ سیاست خصمانۀ این کشور در قبال جمهوری اسلامی ایران و تشدید فعالیت مخالفین تنش‌زدایی در سطوح فروملی، منطقه‌ای و بین‌المللی با چالش اساسی مواجه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Rouhani's détente policy and Change the executive elite in America

نویسنده [English]

  • Hossein Karimifard
چکیده [English]

After to acquiring power in 2013 emphasis "Détente Policy" with the United States of America of his foreign policy. Form Rouhani view is necessary Iran's foreign policy toward detente with America lead because the country's need for foreign investment to solve economic problems and dominate America (as a global hegemony) companies and global economic institutions. Détente was considered the most important Rouhani strategic plan as the center and focus of Western countries, especially the United States of America. This paper attempts to examine Rouhani's foreign policy of the causes opponents and Advocates in the level infra-regional and international toward US. This is the question this article: Iran's policy of detente toward America is facing what opportunities and obstacles?The hypothesis is as follows: Rouhani's détente with America solve the nuclear issue, sanctions, enhance the prestige and improve Iran's image in the international system but this policy has been challenged because of distrust between political elites of the two countries and the different actors of conflicts of interest by establishing relations between Iran and America.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Foreign policy"
  • " detente"
  • "Rouhani"
  • "United States"
  1. الف) فارسی

    1. ازغندی، علیرضا (1384). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: قومس.

    2.  توکلی، یعقوب (1392). چگونگی تسخیر سفارت آمریکا در بهمن 57 توسط چریک‌های فدایی خلق و دستور امام برای خروج تسخیرکنندگان از سفارت، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)13،/6/1392 http://www.imam-khomeini.ir/fa.

    3. پلینو، جک سی؛ و آلتون، روی (1375). فرهنگ روابط بین‌الملل، ترجمه و تحقیق حسین پستا، تهران: فرهنگ معاصر.

    4.  فولر، گراهام (1387). قبلۀ عالم ژئوپلیتیک ایران، چ سوم، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: مرکز.

    5. شریعتی‌نیا، محسن (1388). «بازیگران میانی»، همشهری دیپلماتیک، ش 35.

    6. ریکس توماس. م (1379). «سیاست قدرت و فرهنگ سیاسی: آمریکا و ایران»، ترجمۀ غلامرضا بهروز لک، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، سال سوم، ش 1 و 2، بهار و تابستان، شمارۀ مسلسل 7 و 8.

    7. روحانی، حسن (1392). روحانی: نمی‌خواهیم تا ابد با آمریکا قهر باشیم، http://www.irdiplomacy.ir

    8. دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1388). سیاست خارجی جمهوری اسلامی، تهران: سمت.

    9. میلانی، محسن (1385). شکل‌گیری انقلاب اسلامی از سلطنت پهلوی تا جمهوری اسلامی، ترجمۀ مجتبی عطارزاده، چ چهارم، تهران: گام نو.

    10. میلانی، محسن (1383). سیاست خارجی ایران در صحنۀ جهانی، ترجمۀ نوذر شفیعی، فصلنامۀ راهبرد، ش 31.

    11. خامنه‌ای، سید علی (1392الف). بیانات در مراسم تحلیف و اعطای سردوشی دانشجویان دانشگاه‌های افسری ارتش جمهوری اسلامی ایران، http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=24132

    12. ---------------- (1392ب). دیدار فرماندهان و کارکنان سپاه پاسداران با رهبر انقلاب، http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=24027.

    13. قهرمانپور، رحمن (1388). «تأملی بر دیدگاه‌های کشورهای مخالف عادی شدن روابط ایران و آمریکا»، همشهری دیپلماتیک، ش 35.

    14. رضایی، علیرضا؛ و ترابی، قاسم (1392). «سیاست خارجی دولت حسن روحانی، تعامل سازنده در چارچوب دولت توسعه‌گرا»، فصلنامۀ تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، ش 15.

    15. رمضانی، روح‌الله (1381). چارچوب تحلیلی برای بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، ترجمۀ علیرضا طیب، چ دوم، تهران: نشر نی.

    16. غرقی، مرتضی (1391). آیا بهبود رابطۀ ایران و آمریکا جدی است؟ سایت دیپلماسی ایرانی.

    17. متقی، ابراهیم؛ و محمدی منوچهر (1384). «دکترین تعامل سازنده»، فصلنامۀ مطالعات راهبرد یاس، سال اول، ش 2.

    18. موسوی، راضیه (1395). «رابطۀ ایران و آمریکا؛ مسئلۀ اسرائیل»، فصلنامۀ سیاست، دورۀ 46، ش 2.

    19. موسویان، سید حسین (1395). برندگان شکست برجام چه کسانی هستند؟ http://www.isna.ir.

    20. سبزیان موسی‌آبادی، علیرضا؛ و موسویان، سید محمد (1388). «چالش‌های نظری در روابط ایران و آمریکا»، فصلنامۀ تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، ش نخست.

     ب) خارجی

    21. Alfoneh Ali (2016). Iran’s Expendable President Rouhani, http://www.worldaffairsjournal.org/article/iran%E2%80%99s-expendable-president-rouhani.

    22. Al- zaman Abu shuair Farah (2014). Domestic Voices: Actors in Iran’s Political Arena, http://studies.aljazeera.net/en/dossiers/2014/04/2014428265736569.html.

    23. Adib-Moghaddam Arshin (2013). Iran After Ahmadinejad, https://www.chathamhouse.org/sites/files/chathamhouse/public/Meetings/Meeting%20Transcripts/180613Iran.pdf

    24. Byrne Malcolm (2013). The Domestic and Foreign policy challenges of the New Iranian President ,Hassan Rouhani, https://www.wilsoncenter.org/sites/default/files/domestic_and_foreign_policy_challenges_of_the_new_iranian_president_hassan_rouhani_0.pdf

    25. Chabkoun Malak (2014). Iran-US Rapprochement Iran’s Future Role, http://studies.aljazeera.net/mritems/Documents/2014/4/6/20144610115142734Iran-US%20Rapprochement%20Irans%20Future%20Role.pdf.

    26. Dueck Colin(2000). Détente: Was Détente a Success? History in Dispute, 2000

    From World History in Context, http://ic.galegroup.com.

    27. Dinesh (2016). Detente: Meaning, Factors, Progress and New Détente- , http://www.yourarticlelibrary.com/international-politics/detente-meaning-factors-progress-and-new-detente/48506.

          28. Jaber Thalji Mohammad (2014). Iran-US Rapprochement and Turkey-Iran Relations:Opportunities and potential threats, http://studies.aljazeera.net/en/dossiers/2014/04/2014417557815795.html.

    29. Gangale Thomas (2003). Alliance Theory: Balancing, Bandwagoning, and Détente, http://ops-alaska.com/publications/2003/2003_AllianceTheory.pdf.

    30. Haji Yousefi Amir.M(2015).Political Culture and Iran`s Foreign Policy: A Comparative Study of Iran`s Foreign Policy during Ahmadinejad and Rouhani, https://www.assocsrv.ca/cpsa-acsp/2015event/Haji-Yousefi.pdf.

     31. Kamrava Mehran(2008). The United States and Iran: A Dangerous but Contained Rivalry, https://www.mei.edu/sites/default/files/publications/The%2520United%2520States%2520and%2520Iran-dangerous-but-contained-rivalry.pdf.

     32. Lukacsova Veronika (2009). Kissinger’s triangular diplomacy, http://www.bisla.sk/sk/wp-content/uploads/2015/05/Lukacsova_Veronika-Bakalarska-praca.pdf.

    33. Monshipouri Mahmood_ Dorraj Manocheher(2013)Irans foreign policy: A shifting Strategic Lsndescape, https://www.deepdyve.com/lp/wiley/iran-s-foreign-policy-a-shifting-strategic-landscape-p4fTpClaUx.

    34. Katz Marl(2014). Mechanisms of an Iran-US Rapprochement: Lessons from the Past, http://studies.aljazeera.net/en/dossiers/2014/03/2014331114237923880.html.

    35. Mousavian Seyed Hossein(2014). Future of US-Iran Relations, http://studies.aljazeera.net/mritems/Documents/2014/4/6/20144610115142734Iran-US%20Rapprochement%20Irans%20Future%20Role.pdf.

    36. Shanahan Rodger (2015). Iranian foreign policy under Rouhani, https://www.files.ethz.ch/isn/188299/iranian-foreign-policy-under-rouhani.pdf.

     37. Shahram Chubin(2013). Iran After Ahmadinejad, https://www.chathamhouse.org/sites/files/chathamhouse/public/Meetings/Meeting%20Transcripts/180613Iran.pdf.

    38. Przeczek Semin (2013). Iran’s Foreign Policy under President Rouhani: Pledges versus Reality, http://www.orsam.org.tr/files/OA/57/7sermin.pdf.

     39. Walt Stephen M. (1988) “Testing Theories of Alliance Formation: The Case of Southwest Asia.”International Organization, Vol 42, No. 2, pp: 275-316.