مطالعۀ تطبیقی یکپارچه‌سازی میادین نفت و گاز در حقوق ایران و آمریکا

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق خصوصی و اسلامی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری حقوق نفت و گاز دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

3 کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد

چکیده

یکی از موضوعات مهم رشتۀ حقوق نفت و گاز که از زیرشاخه­های حقوق عمومی است، چگونگی مدیریت مخازن مشترک نفت و گاز است. با توجه به وجود عنصر مرزهای جغرافیایی در این میادین، اهمیت این موضوع، هم از جنبۀ سیاسی و هم حقوقی قابل توجه است. یکی از روش­های مرسوم بهره­برداری از این میادین، بهره­برداری یکپارچه از طریق انعقاد قرارداد یکپارچه­سازی است. در این روش، ذی­نفعان میدان یا مخزن مشترک، با توافق یکدیگر قراردادی را منعقد می­کنند که به موجب آن، توسعه و بهره­برداری از میدان براساس مفاد قرارداد و به صورت مشترک انجام می­شود. در این پژوهش، نویسنده با دیدگاهی تحلیلی و به صورت تطبیقی، یکپارچه­سازی نفت و گاز را در نظام حقوقی دو کشور ایران و آمریکا مورد بررسی قرار داده است و در پایان، ضمن مقایسۀ این دو نظام حقوقی، پیشنهادهایی برای استفاده از این ساختار حقوقی در صنعت نفت و گاز ایران ارائه داده است. با توجه به وجود میادین فراوان نفت و گازی مشترک ایران و کشورهای همسایه، لازم است وزارت نفت که متولی اصلی انجام فعالیت در بخش بالادستی و پایین­دستی صنعت نفت و گاز است، الزامات و ساختار حقوقی و سیاسی لازم را برای یکپارچه­سازی مخازن و بهره­برداری هرچه بهتر از مخازن مشترک با کشورهای همسایه فراهم سازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

COMPARATIVE STUDY OF UNITIZATION OF OIL AND GAS FIELDS IN IRAN AND USA

نویسندگان [English]

  • Seyed Mohammad Tabatabaienejhad 1
  • Hedayat Farkhani 2
  • Zeinab Papee 3
1 Assistant Professor University of Tehran, Faculty of Law and Political Sciences
2 Phd Student in Oil and gas Law, University of Tehran, Faculty of Law and Political Sciences
3 Master of Private Law, Faculty of Law and Political Sciences, Islamic Azad University, Boroujerd Branch
چکیده [English]

One of main topics of oil and gas law as a branch of public law is shared/common/transboundary reservoirs expanded across the borders of a country and located in common boundaries of two or more neighboring countries. This matter isn’t mentioned in the Iranian constitution. The method of management of these common resources has an important significance and various methods are employed in this relation. One of the most and best ways for operation and exploitation of these common fields is concluding unitization agreement between the two neighboring countries by which beneficiaries of that common field conclude an agreement. In this research we surveyed the use of unitization of oil and gas analytically, descriptively and comparatively in the legal and executive procedures of both Iran and the United States and finally we suggested some offers by comparing these two legal systems. Since Iran has many shared oil and gas field with its neighbors, it is necessary that oil ministry of Iran as the main arranger of upstream and downstream activities in the Iranian oil and gas industry, should arrange and provide legal and political requirements and structures for unitizing and operating these fields in the best manner.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Unitization
  • common fields
  • oil and gas
  • agreement
  • Tran’s boundary reservoir
الف) فارسی
1. اصغریان، مجتبی (1391). حقوق نفت و گاز در ایالات متحدۀ آمریکا (قراردادهای اجارۀ نفت و گاز). جلد اول، چاپ دوم، تهران: انتشارات خرسندی.
2. امانی، مسعود (1389). حقوق قراردادهای بین­المللی نفت. جلد اول، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
3. شالباف، محسن؛ ملکی، عباس (1394). «سیاستگذاری ادارۀ مخازن مشترک نفت و گازی: مطالعۀ موردی میادین مشترک ایران و عراق». فصلنامۀ علمی - پژوهشی سیاستگذاری عمومی، دورۀ 1، شمارۀ 4، ص ؟-؟.
4. شیروی، عبدالحسین (1393). حقوق نفت و گاز. جلد اول، چاپ دوم، تهران: انتشارات میزان.
5. عبدی، حسین؛ باریکلو، علیرضا (1395). «تحلیل رژیم حقوقی میادین مشترک». دوفصلنامۀ عمومی حقوق عدالت، سال اول، پاییز و زمستان، شمارۀ 1، ص ؟-؟.
6. قائدی­زاده، نجمه؛ خلیلی دیزجی، هادی (1392). «وضعیت مخازن مشترک نفت و گاز ایران از منظر حقوق بین­الملل». ماهنامۀ علمی- ترویجی اکتشاف و تولید نفت و گاز، شمارۀ 110، ص ؟-؟.
7. کاشانی، جواد (1393). منابع نفت و گاز مشترک از منظر حقوق بین­الملل. جلد اول، چاپ دوم، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پزوهش­های حقوقی شهر دانش.
8. کاشانی، جواد؛ قلی­زاده، توحید (1397). «یکپارچه­سازی میادین مشترک نفت و گاز در الگوی جدید قراردادهای نفتی ایران». فصلنامۀ پژوهش حقوق خصوصی، سال ششم، شمارۀ 23، ص ؟-؟.
9. کیمیایی نالکیاشری، زهرا؛ قبولی درافشان، سید محمدمهدی؛ محسنی، سعید (1395). «قرارداد یکپارچه­سازی در خصوص منابع مشترک نفت و گاز (مفهوم و ماهیت)». ماهنامۀ علمی- ترویجی اکتشاف و تولید نفت و گاز، شمارۀ 141، ص ؟-؟.
10. موحد، محمدعلی (1357). نفت ما و مسائل حقوقی آن. تهران: انتشارات خوارزمی.
11. میرعباسی، سید باقر؛ جهانی، فرخزاد (1390). «رژیم حقوقی بهره­برداری از میادین مشترک نفت و گاز در خلیج فارس از منظر حقوق بین­الملل». فصلنامۀ راهبرد، سال بیستم، شمارۀ 61، ص ؟-؟.
12. نوازنی، بهرام؛ نجومی، احسان (1387). «الگوی حقوقی برداشت از مخازن مشترک هیدروکربوری خلیج فارس». ماهنامۀ اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شمارۀ 247- 248، ص ؟-؟.
13. نوری، جعفر؛ خوش­چهره، فاطمه (1395). «موانع و راهکارهای بهره­برداری از میادین مشترک نفت و گاز ایران». مطالعات حقوق انرژی ایران، دورۀ 2، پاییز و زمستان، شمارۀ 2، ص ؟-؟.
 
ب) انگلیسی
14. bastida, A, et al (2007). “cross­­­ border unitization and joint development agreement: An international law perspective”. Houston journal of international law .vol.49:355-422.
15. Dehghani, Reza (2008-2009). “Continental Shelf Delimitation in the Persian Gulf. Research Paper, the United Nation-Nippon Foundation Fellowship Programmed- Max Planck Institute.
16. Gordon, Greg & Paterson, John (2007). Oil and Gas Law. Dundee: Dundee university press.
17. GAO Z. (1998). the Legal Concept and Aspect of Joint Development in International Law. 13 Ocean Year Book.
18. I.L.C, Shared Natural Resources: Comments and Observation by Governments on Draft Article on the Law of the Trans –boundary Aquifers, Sixtieth Session, 2008, A/CN.4/591.s
19. Lamaster, john c (1986).”Consent Requirements in Compulsory Field wide Unitization”. Louisiana Law Review, Volume 46.NO4.
20. king,A Allen (1948). ”pooling and unitization of oil and gas leases”. michiganlaw review, vol4, no3.
21. Macdonald, Stuart T (2005). “an institutional interpretation of unitization legislation: the case of Texas and Oklahoma”. journal of Resources Policy, vol 30, 1-6.
22. McLaughlin, Richard j, Garcia Sanchez, Guillermo J (2012).”THE 2012 Agreement on the exploration of transbourdary  hydrocarbon  resources in the gulf of mexico: confirmation of the rule of the emergence of a new practice?”. Houston journal of international law,vol 37:3.
23. Ong David M. (2002). “the New Timor Sea Arrangement 2001; Is Joint Development of Common Offshore Oil and Gas Deposits Mandate under International Law?”. International Journal of Marineand Coastal Law, Vol.17.No. L.
24. Ong David M. (1999).“the 1979 and 1990 Malaysia-Thailand Joint Development Agreement: A Model For International Legal Co-operation in Common Offshore Petroleum Deposits?”. The International Journal of Marine and Coastal law, Volume 14,No 2, Kluwer Law International.
25. Ong David M. (2002). “the New Timor Sea Arrangement 2001; Is Joint Development of Common Offshore Oil and Gas Deposits Mandate Under International Law?”. International Journal of Marine and Coastal Law, Vol.17.No. 1.
26. Rainer Lagoni (1979). “Oil and Gas across National Frontiers”. AJIL,- Vol. 73, No. 2.
27. Rodin, Denis V (2011). “offshore Tran’s boundary petroleum deposits: Cooperation as a customary obligation”. Small Master’s Thesis Masters of Laws in Law of the Sea University of Troms, Faculty of Law Fall 2011.
28. schrijver, nicollas (1997). sovereignty over natural resources: balancing rights and duties in an increasingly interdepends world. Cambridge university press. Cambridge.
29. Sookyeon Huh (April 14, 2009).Joint Development of Continental Shelves in Asia”. Research Paper, the University of Tokyo (Gras).
30. Trawick, Matthew K (2015). “Cooperative Mineral Interest Development in the
Lone Star State: It's Time to Mess with Texas”. Michigan Journal of Environmental & Administrative Law, Volume 4 and Issue 2.
31. Weaver Jacqueline Lang and David F.Asmus (2006). “Unitization Oil and Gas Fields around the World: A Comparative Analysis of National law and Private Contracts”. Houston Journal of International Law, Vol. 28.1.
32. Williams, Howard R, Meyers, Charles J, “the Effect of Pooling and Unitization upon Oil and Gas Leases”. California Law Review, Volume 45, Issue 4.
33. Wiggins, S.N., Libecap, G.D. (1985). “Oil field unitization: contractual failure in the presence of imperfect information”. American Economic, Review 75 (3).
34. Wood, D. (2012). “US-Mexico Cross Border Energy Cooperation: a new era in the Gulf of Mexico”. Monthly Report on PEMEX and U.S.-Mexico Energy Cooperation, woodrow Wilson international center for scholars, Mexico institute.