الاهیات سیاسی جدید با متفکران مهمی مثل یورگن مُلتمان، یوهان باپتیست مِتس و دوروتی زُئِلِه در نیمۀ دوم سدۀ بیستم پا به عرصۀ الاهیات مسیحی گذاشت. این الاهیات را بیشتر از وجه سیاسی آن میشناسیم. با این حال، مقالۀ حاضر با روشی توصیفی ـ تحلیلی به بررسی رویارویی این سه شخصیت مهم الاهیات سیاسی با فرهنگ مدرن پرداخته است. آنچه این مقاله قصد دارد نشان بدهد آن است که الاهیات سیاسی نگاه انتقادی و معترض به بعضی از وجوه فرهنگ مدرن دارد، گرچه چنین نگاهی بنا به تعریف این الاهیات ذاتی آن نیست. از وجه معرفتی نقد متألهان سیاسی را به «الاهیات مرگ خدا» و به‌اصطلاح الاهیات سکولار شاهدیم؛ الاهیات مرگ خدا نقدهایی اساسی به مفهوم خدا در الاهیات مسیحی داشت و در طرف مقابل طرح بعضی از اندیشههای الاهیاتی از جانب الاهیات سیاسی، نظیر تأکید بر فرجامشناسی مسیحی، اساساً کمتر به دلیل اهمیت سیاسی و شبهمارکسیستی آن و بیشتر برای بازتعریفی از مفهوم خدا و بردن آن به انتهای تاریخ بود تا آن را از تنگنای عقلانیت انتزاعی معاصرشان رها سازند. این الاهیات همچنین بر زبان روایی و دعایی و توانمندی آن برای ارایۀ تصویری واقعیتر از مفاهیم الاهیاتی، در مقایسه با زبان انتزاعی و عقلانی مدرن، تأکید دارد. از وجه فرهنگی نیز الاهیات سیاسی به تأثیرات فرهنگ بورژوایی برآمده از سرمایهداری بر الاهیات مسیحی اعتراض دارد و معتقد است این نکته موجب نوعی بیاعتنایی بورژوایی در مسیحیت شده است. تئودیسۀ نظری مسیحیت هم می‌کوشد وضعیت را معمول و آرام جلوه دهد، حال آن که به باور این متألهان طرح رنج‌های فاجعهبار بشر مثل آشویتس در حیطۀ الاهیات میتواند تصوری حقیقیتر از خدا به دست بدهد و همچنین کتاب مقدس و ناهمعصریت مسیحیت با فرهنگ بورژوایی میتواند مبنایی برای نقد وضعیت معاصر و ادامۀ پروژۀ روشنگری باشد.
مهدور، سامان، بیات، محمدرضا. «ارزیابی فرجامشناسی یورگن مولتمان در الاهیات مسیحی»، تأملات فلسفی، پاییز و زمستان 1400: 283-313.
Altizer, Thomas J. J. The Gospel of Christian Atheism. Philadelphia: Westminster, 1966.
Ashley, Matthew. “Johann Baptist Metz”, The Blackwell Companion to Political Theology. Peter Scott & William T. Cavanaugh (eds.). Oxford: Blackwell, 2004.
Bauckham, Richard. “Jurgen Moltmann”, The Modern Theologians. David F. Ford (ed.). Oxford: Blackwell, 2005.
Crockett, Clayton, Robbins, Jeffrey W. “Background”, The Palgrave Handbook of Radical Theology. Christopher D. Rodkey & Jordan E. Miller (eds.). London: Palgrave Macmillan, 2018.
Grigg, Richard. Beyond the God Delusion. Minneapolis: Fortress, 2008.
Hamilton, William. “American Theology, Radicalism and the Death of God”, Radical Theology and the Death of God. Thomas J.J. Altizer & William Hamilton. Indianapolis: Bobbs-Merrill, 1966.
Harvey, Ann-marie. “Dorothee Soelle: In Memoriam”. Pacifica, February 2004: 71-86.
Hawkins, Nancy. “Dorothee Sölle, Radical Christian, Mystic in Our Midst”. The Way, July 2005: 85-96.
Lakeland, Paul. “Theological Trends: Political and Liberation Theology, I”. The Way, 1985: 224-235.
Metz, Johann B. Theology of the World. William Glen-Doepel (trans.). New York: Herder & Herder, 1969.
Metz, Johann Baptist. Faith in History and Society: Toward a Practical Fundamental Theology. David Smith (trans.). New York: Seabury Press, 1980.
Metz, Johann B. A Passion for God: The Mystical-Political Dimension of Christianity. J. Matthew Ashley (trans. & intr.). Mahwah, NJ: Paulist, 1998.
Moltmann, Jurgen. Theology of Hope. James Leitsch (trans.). NewYork: Harper & Row, 1967.
Moltmann, Jurgen. “Theology as Eschatology”, The Future of Hope, Theology as Eschatology. Fredrich Herzog (ed.). NewYork: Herder & Herder, 1970.
Moltmann, Jurgen (2013), “Political Theology in Ecumenical Contexts”, Political Theology: Contemporary Challenges and Future Directions. F. Schüssler Fiorenza, K. Tanner & M. Welker (eds.). Louisville: Westminster John Knox Press, 2013.
Pinnock, Sarah. Beyond Theodicy, United State: University of New York Press, 2002.
Pinnock, Sarah. “Dorothee Soelle”, The Palgrave Handbook of Radical Theology, Christopher D. Rodkey & Jordan E. Miller (eds.). London: Palgrave Macmillan, 2018.
Rahner, Karl. Foundations of Christian Faith: An Introduction to the Idea of Christianity, William Dych (trans.). New York: Crossroad, 1978.
Soelle, Dorothee. Political Theology . J. Shelley (trans.). Minneapolis: Fortress, 1974.
Soelle, Dorothee. Thinking about God, John Bowden (trans.). Philadelphia: Trinity Press International, 1990.
Soelle, Dorothee. Against the Wind, B. & M. Rumscheidt (trans.). Minneapolis: Fortress, 1999.
Soelle, Dorothee. The Inward Road and the Way Back. Kreuz Verlag (trans.). Minneapolis: Fortress, 2003.
Schüssler Fiorenza, F. “Prospects for Political Theology in the Face of Contemporary Challenges”, Political Theology: Contemporary Challenges and Future Directions. F. Schüssler Fiorenza, K. Tanner & M. Welker (eds.). Louisville: Westminster John Knox Press, 2013.
)