واکاوی کیفی مشکلات گردشگری روستایی در استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از نظریه مبنایی با تاکید بر روستای دیمه شهرستان کوهرنگ

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه شهرکرد

2 استاد گروه اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران

3 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تهران

چکیده

ویژگی های منحصر به فرد جغرافیایی، اکولوژیکی، جاذبه های کوهستانی، منابع آبی، جنگلی و ... در استان چهارمحال و بختیاری سبب جذب بسیاری از گردشگران به این منطقه شده است. هدف از انجام این پژوهش واکاوی دیدگاه های مختلف در خصوص تدوین مدلی سامانه ای از موانع و مشکلات گردشگری در روستای هدف گردشگری دیمه شهرستان کوهرنگ در استان چهارمحال و بختیاری  می باشد. این مدل مبتنی بر مدل پایه استخراج شده از مشکلات گردشگری استان چهارمحال و بختیاری می باشد. مطالعه حاضر از لحاظ پارادایم، جز تحقیقات کیفی بوده و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش، از روش نظریه مبنایی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه تحقیق شامل سه دسته1)مطالعان روستایی، 2)گردشگران داخل و خارج استان و 3) مسولان و متخصصان میراث فرهنگی بودند. روش نمونه گیری به صورت کاملا هدفمند(روش گلوله برفی) بوده که پس از انجام مصاحبه های عمیق، مصاحبه متمرکز، مصاحبه ساختار یافته و نیمه ساختار یافته و در نهایت رسیدن به اشباع تئوری، اطلاعات جمع آوری شده و سپس مراحل کدگذاری و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا صورت پذیرفت. نتایج حاصل از تحقیق حاضر استخراج مدل مفهومی مشکلات گردشگری روستای هدف دیمه منطقه کوهرنگ بود که نشان داد این کانون دارای مشکلات زیرساختی، بهداشت و سلامت، کمرنگ شدن جاذبه های فرهنگی، عدم درک صحیح از گردشگری، عدم انگیزه مسولان محلی، عدم برنامه ریزی، پژوهش و نظارت، مشکلات مربوط به منابع انسانی، مشکلات گردشگری و مقوله دولت و مشکلات مربوط به صنایع دستی می باشد.

کلیدواژه‌ها


  1. ابراهیمی، علیرضا و محمدرضا خسرویان (1384). عوامل مؤثر بر رشد و توسعه‌ی صنعت توریسم در استان مازندران، مجموعه مقالات اولین همایش سراسری نقش صنعت گردشگری در توسعه‌ی استان مازندران، تهران: انتشارات رسانش.

2. ادیب حاج باقری، محسن.، و صلصالی ، مهوش( 1382). رهیافت ها و روش های تحقیق کیفی در توسعه ی روستایی، نشر نی. تهران.

3. پاپلی­­­یزدی، محمد حسین. و سقایی، مهدی. (1390). گردشگری: ماهیت و مفاهیم، تهران: انتشارات سمت، چاپ ششم.

4. تقوایی ، مسعود و صفر آبادی اعظم .(1390). نقش مدیریت شهری در دستیابی به توسعه  پایدار گردشگری شهری (مطالعه موردی- شهر کرمانشاه)، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال 1، شماره 4: 52-35.

5. راجی، رضا (1374). راهیابی به توسعه صنعت جهانگردی و ایرانگردی، مرکز تحقیقات و مطالعات سیاحتی.

6. رنجبریان ، بهرام  (1379) . برنامه ریزی توریسم در سطح ملی و منطقه ای، اصفهان، جهاد دانشگاهی اصفهان.

7. سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری ( 1389). مجموعه دستورالعمل ، قوانین و مقررات.معاونت سرمایه گذاری و طرح­ها، دفتر مناطق نمونه گردشگری.

8. سجادیان، مهیار.؛ برفی، زهرا و قهرمانی، محمدمهدی (1393). تحلیل قابلیت استفاده جذابیت دامنه نوردی درگردشگری روستایی دهستان­های شهرستان آمل با بهره­گیری از AHP، روشGIS, Step Function ، فصلنامه جغرافیا و برنامه­ریزی شهری چشم انداز زاگرس، سال 6، شماره 2: 92-75.

9. سجاسی قیداری، حمدالله، افتخاری، عبدالرضا رکن­الدین ، ­پور­طاهری، مهدی. (1393). اولویت­بندی سطح کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی، مجله پژوهش و برنامه­ریزی روستایی، سال3، (5)، بهار، صص27-13.

  1. شاکری، عباس و فریدون سلیمی (1385). عوامل مؤثر بر جذب سرمایه گذاری در منطقه آزاد چابهار و اولویت بندی آنها با استفاده از تکنیک ریاضی AHP، پژوهشنامه اقتصادی، شماره‌ی 20.
  2. شریف زاده، ابوالقاسم و همایون مرادی نژاد (1381). توسعه‌ی پایدار و توریسم روستایی، ماهنامه‌ی اجتماعی اقتصادی جهاد، شماره‌ی 251.
  3. صباغ کرمانی، مجید و سعید امیریان (1379). بررسی اثرات اقتصادی توریسم در جمهوری اسلامی ایران (با استفاده از تحلیل داده- ستانده)، پژوهشنامه‌ی بازرگانی، شماره‌ی پاییز .
  4. طهماسبی پاشا، جمعلی و مجیدی، روفیا (1384). چشم انداز گردشگری سواحل جنوبی دریای خزر و آثار آن بر توسعه‌ی شهرها و روستاهای منطقه(مطالعه موردی : شهرستان تنکابن) ، مجموعه مقالات اولین همایش سراسری نقش صنعت گردشگری در توسعه‌ی استان مازندران، تهران: انتشارات رسانش.
  5. طیبی، سید کمیل، بابکی، روح اله و جباری، امیر (1386). بررسی رابطه‌ی توسعه‌ی گردشگری و رشد اقتصادی در ایران 1338-1388، پژوهشنامه‌ی علوم انسانی و اجتماعی ویژه‌ی اقتصاد، سال 7، شماره‌ 26: 83-110.
  6. فرجی­سبکبار، حسنعلی؛ رضوانی، محمدرضا، بهنام مرشدی، حسن و روستا، حسین (1393). سطح­بندی فضایی محورهای گردشگری استان فارس بر مبنای خدمات و تسهیلات گردشگری، مجله پژوهش­های جغرافیای انسانی، دوره 46، شماره3: 586-561.
  7. قدمی، مصطفی (1390). ارزیابی و تدوین استراتژی مقصد در چارچوب توسعه پایدارگردشگری (نمونه مورد مطالعه: کلان شهر مشهد)، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقه­ای، سال 3، شماره 9: 82-59.
  8. کاظمی، مهدی (1387). تحلیل ادراک شهروندان زاهدانی در توسعه‌ی گردشگری چابهار، مجله جغرافیا و توسعه، سال 6، شماره 12: 81-100.
  9. مطیعی­لنگرودی، سیدحسن، دادورخانی، فضیله، رضائیه آزادی، مریم و شریفی، انور (1393). برنامه­ریزی راهبردی توسعه گردشگری(مطالعه موردی: تفرجگاه بند ارومیه)، مجله پژوهش­های جغرافیای انسانی، دوره 46، شماره 3: ­540-523.
  10. منشی زاده ، رحمت الله( 1384) . اندرمقوله گردشگری، تهران: انتشارات پیام مؤلف.

20. Akca, H. (2006). Assessment of rural tourism in turkey using SWOT analysis, Journal of Applied Sciences, 6(13): 2837-2839.

21. Adeyinka-Ojo, S.F., Khoo-Lattimore, C. and Nair, V. (2014). A framework for rural tourism destination management and marketing organizations, Procedia - Social and Behavioral Sciences, No. 144:  151 – 163.

22. Buzinde, C., Kalavar, N., Jyotsna M. and Melubo, K. (2013). Tourism and community well-being: The case of the Maasai in Tanzania, Annals of Tourism Research, 44(2014): 20-35,  http://dx.doi.org/10.1016/j.annals.2013.08.010.

23. Caroline, W. (2009). Tourism, social, memory and the great war, Annals of Tourism Research, 36(4): 607-626.

24. Căruntu, A.L. and Diţoiu, M.C., (2014). The perceptions of hospitality services of a tourism destination, Procedia - Social and Behavioral Sciences, No. 109: 231-235.

25. Chin, C.H.; Lo, M.C., Songan, P. and Nair, V. (2014). Rural tourism destination competitiveness: A study on Annah Rais Longhouse Homestay, Sarawak, Procedia - Social and Behavioral Sciences, No. 144: 35 – 44.

26. Currie, C. and Falconer, P. (2013). Maintaining sustainable island destinations in Scotland: The role of the transport–tourism relationship, Journal of Destination Marketing & Management, 3(3): 162-172,  http://dx.doi.org/10.1016/j.jdmm.2013.10.005

27. Eveline, S., Leeuwen, V., Nijkamp, P. and Piet, R. (2015). A meta-analytic comparison of regional output multipliers at different spatial levels: Economic impacts of tourism, In Advances in Tourism Economics, A. Matitas et al (eds.), DOI: 10. 1007/ 978- 3-7908- 2124- 6, PP: 13-33.

28. Iorio. M. and Corsale, A. (2010). Rural tourism and livelihood strategies in Romania, Journal of Rural Studies, No.26: 152-162.

29. Nyaupane, G.P. (2011). Linkages among biodiversity, livelihood, and tourism, Annals of Tourism Research, 38(4): 1344-1366.

30. Hamilton, M. (2005). Climate change and international tourism: simulation study, Global Environmental change, No.15: 253-266.

31. Osman, Z. and Sentosa, I. (2013). Mediating effect of customer satisfaction on service quality and customer loyalty relationship in Malaysian rural tourism, International Journal of Economics and Management Studies, 2(1): 25-37.

32. Rajaratnam, S.D., Munikrishnan, U.T., Sharif, S.P. and Nair, V. (2014). Service quality and previous experience as a moderator in determining tourists’ satisfaction with rural tourism destinations in Malaysia: A partial least squares approach, Procedia - Social and Behavioral Sciences, No. 144: 203 – 211.

33. Stetic, S., Simicevic, D. and Stanic, S. (2011). The role of sustainable development in the management of rural tourism destinations, VI Međunarodni naucni skup Zagubica, 131-137.