تحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تحقق مدیریت بحران در مقیاس محلی (مطالعۀ موردی: کلان‌شهر تبریز)

نوع مقاله : مقاله استخراج از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

2 استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

در رویکرد کاهش خطرپذیری سکونتگاه‌ها، جریان‌سازی مدیریت ریسک در برنامه‌های محلی با توجه به محلی بودن مخاطرات و اثرات آنها، گام مهمی برای ارائه‌ی یک چارچوب استراتژیک برای اجرای پروژه‌های مدیریت بحران محسوب می‌شود. با توجه به ضرورت کاربست مدیریت بحران در برنامه‌های محلی، هدف از پژوهش حاضر بررسی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تحقق مدیریت بحران در مقیاس محلی به‌منظور مواجهه با اثرات انواع بحران‌ها در کلان‌شهر تبریز بوده است. روش تحقیق در مطالعه‌ی حاضر کمی-کیفی با هدف کاربردی و ماهیت تحلیلی-اکتشافی است که در راستای تحلیل اطلاعات از مدل حداقل مربعات جزئی در نرم‌افزار Warp-PLS و رویکرد داده‌بنیاد در نرم‌افزار MAXQDA استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران، مسئولان و نخبگان دانشگاهی کلان‌شهر تبریز بوده که با توجه به مشخص نبودن تعداد جامعه‌ی آماری، تعداد حجم نمونه با استفاده از فرمول کوهن در سطح اطمینان 95 درصد، 100 نفر تعیین شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بیشترین تأثیرگذاری بر تحقق مدیریت بحران در مقیاس محلی تبریز مربوط به متغیرهای تأکید بر برنامه‌ریزی محلی و پایین به بالا در نظام مدیریت بحران، اختصاص بودجه‌ی سالانه به دولت‌های محلی (شهرداری‌های مناطق) به‌منظور اقدامات مدیریت بحران، بهره‌مندی از افراد باصلاحیت دانشی در نظام مدیریت بحران هر منطقه و وجود سامانه‌ی اطلاعاتی پویا در شهرداری‌های مناطق ده‌گانه به‌منظور دست‌یابی به اطلاعات مکانی توزیع و شدت خطرات بوده که به ترتیب امتیاز هرکدام 74/0، 69/0، 66/0 و 65/0 محاسبه شده است. همچنین به‌منظور جریان‌سازی مدیریت بحران در سطوح محلی نیاز به رویکرد یکپارچه با درنظرگیری عوامل علی همچون ساختار سازمانی و سیاست‌ها و قوانین، میانجی (محیط خرد) همچون تهیه‌ی نقشه‌های خطر و سناریوهای ریسک منطقه‌ای و زمینه‌ای (محیط کلان) مانند برنامه‌های آگاهی و آموزش عمومی احساس می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analysis of the Factors Affecting the Implementation of Crisis Management at the Local Scale (Case Study: Tabriz Metropolis) **

نویسندگان [English]

  • Khadijeh Moosavi 1
  • Reza Valizadeh 2
  • Hassan Ahmadzadeh 2
1 Ph.D. Candidate, Department of Geography and Urban Planning, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
2 Assistant Professor, Department of Geography and Urban Planning, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

In the approach of reducing the risk of settlements, streamlining risk management in local programs and considering the locality of risks and their effects are important steps to provide a strategic framework for implementing crisis management projects. In this regard and considering the importance of applying crisis management in local programs, the purpose of this research is to investigate the factors affecting the implementation of crisis management at the local scale to face the effects of various crises in the Tabriz metropolis. The research method in the present study is quantitative with an applied purpose and analytical-exploratory nature. To analyze the information, the partial least squares model was used in Warp-PLS software. The statistical population of the research included administrators, officials, and academic elites of the Tabriz metropolis, and the sample size was determined by using Cohen's formula of 100 people. The findings of the research show that the most significant impact on the realization of crisis management at the local scale is related to the variables of cooperation, financial considerations, and institutional capacity; the coefficients extracted based on the structural model of the research for each of these variables were 0.67, 0.61, and 0.55, respectively. Among the sub-components, the greatest impact on the realization of crisis management at the local scale is related to variables emphasizing local and bottom-up planning in the crisis management system, allocating annual budgets to local governments (municipalities of regions) for crisis management measures, benefiting from knowledgeable people in the crisis management system of each region, and the existence of a dynamic information system in the municipalities of 10 regions to obtain spatial information on the distribution and severity of risks, the score of each of which has been calculated as 0.74, 0.69, 0.66, and 0.65, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Risk management
  • Crisis management
  • Local levels
  • Tabriz metropolis