بررسی مصادیق رفاه و تأمین اجتماعی در شاهنامه ی فردوسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

2 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

چکیده

رفاه و تأمین اجتماعی، یکی از شاخص‌های پیشرفت در جوامع مترقّی است. بررسی اسناد تاریخی و مشاهدات اجتماعی مورّخان از ایران دوره‌ی ساسانی، بیانگر آن است که پادشاهان ساسانی در دوران فرمانروایی خود، کم‌وبیش برای بهبود زندگی مردم کوشیده‌اند. شاهنامه‌ی فردوسی یکی از آثارگران‌سنگی است که به روایت رخدادهای آن دوران پرداخته است. پرسش اصلی این نوشته این‌ است که آیا در این اثر، برای رفاه و تأمین اجتماعی مصادیقی می‌توان یافت؟ یافته‌های این پژوهش که به شیوه‌ی اسنادی‌تحلیلی به ‌انجام رسیده است، نشان می‌دهد که برای هر چهار مؤلّفه‌ی رفاه و تأمین اجتماعی، یعنی «بیمه‌های اجتماعی»، «خدمات اجتماعی»، «رفاه اجتماعی» و «مساعدت‌های اجتماعی»، مصادیق کاربردی و نمونه‌های بارز و روشنگری در شاهنامه‌ی فردوسی وجود دارد. این نمونه‌ها نشان‌دهنده‌ی اهتمام فرمانروایان برای ارتقا موضوع رفاه و تأمین اجتماعی در میان مردم در آن دوران است.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Review of Evidence of Welfare and Social Security in Ferdowsi's Shahnameh

نویسندگان [English]

  • ABDOLLAH SHAHRIAR 1
  • Ramin Sadeginajhad 2
  • maryam mohammadzadeh 2
1 Student
2 Faculty member
چکیده [English]

 
 
Abstract
Welfare and social security are assigned as  indicators of progress in developed societies. A review of historical documents and the social observations, carried out by the historians of the Sassanid period, of Iran indicates that, during their reign, Sassanid kings have more or less tried to improve people's life standard. Ferdowsi's Shahnameh is one of the valuable works which narrates the events of that era. The main question of this article is whether there is some evidence on this very important issue of welfare and social security in Ferdowsi's Shahnameh? The findings of this analytical-documentary study indicate that for all four components of welfare and social security, namely social insurance, social services, social welfare and social assistance, there lies certain practical and obvious evidence in Shahnameh. This manifests the attempts made by the government to provide the high level of welfare and social security for the people of that era.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: social insurance
  • social security
  • social welfare
  • Ferdowsi's Shahnameh
  • social assistance

مراجع

بادینی، حسین.(1387). «جُستاری نقّادنه در نظام حقوقی تأمین اجتماعی ایران». مطالعات حقوق خصوصی، دوره‌ی 38، شماره‌ی 4، صص 57-88.
باری، نورمن.(1380). رفاه اجتماعی. ترجمه‌ی اکبر میرحسینی و مرتضی نوربخش، تهران: سمت.
پناهی، بهرام.(1385). کارکردهای تأمین اجتماعی در ایران. تهران: مؤسسه‌ی عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
ثعالبی، ابومنصور محمد‌بن عبدالملک.(1384). تاریخ ثعالبی (غُرر اخبار ملوک و سیرهُم). به‌کوشش محمد فضائلی، تهران: نقره.
دینوری، ابوحنیفه.(1383). اخبار الطوال. ترجمه‌ی محمود مهدوی دامغانی، تهران: نی.
ریاضی، محسن. (1396). بازار کار و سازمان تأمین اجتماعی. تهران: مؤسسه‌ی پژوهش‌های تأمین اجتماعی.
سعیدی، محمد‌رضا؛ تاج‌الدین، محمد‌باقر.(1388). برنامه­ریزی اجتماع. تهران: فرزان روز.
طالب، مهدی.(1368). تأمین اجتماعی. مشهد: بنیاد فرهنگی آستان قدس رضوی.
طبری، محمد‌بن جریر.(1375). تاریخ طبری. ترجمه‌ی ابوالقاسم پاینده. ج2، تهران: اساطیر.
عادل‌زاده، پروانه؛ غفوری، بهروز.(1392). «بررسی آموزه‌های تعلیمی مفاهیم عدالت و تأمین اجتماعی از منظر سعدی شیرازی». تحقیقات غنائی و تعلیمی زبان و ادب فارسی، شماره‌ی 16، صص151-172.
عراقی، عزّت­الله.(1386). درآمدی بر حقوق تأمین اجتماعی. تهران: مؤسسه‌ی عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
فردوسی، ابوالقاسم.(1386). شاهنامه. به‌کوشش جلال خالقی‌مطلق، تهران: مرکز دائره‌المعارف اسلامی.
فیتز پتریک، تونی.(1383). نظریّه‌های رفاه جدید. ترجمه‌ی هرمز همایون‌پور، تهران: مؤسسه‌ی پژوهش تأمین اجتماعی.
فیروزآبادی، احمد.(1389). «موازی‌کاری و ناهماهنگی در نظام رفاهی ایران». کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره‌ی 34، صص100-107.
 فیض‌زاده، علی و همکاران.(1379). «تأمین اجتماعی و رفاه اجتماعی: شاخص‌شناسی برای تبیین و سنجش». تأمین اجتماعی، شماره‌ی 7، صص 9-23.
قاراخانی، معصومه.(1392). «سیاست‌های رفاهی اعضای هیأت علمی ایران». علوم اجتماعی، شماره‌ی 66، صص126-168.
قندی، محسن.(1388). دیباچه‌ای بر مددکاری اجتماعی. تهران: عطائی.
کاویانی، محمدهادی.(1393). «تأمین اجتماعی در عهد نامه‌ی مالک اشتر». پژوهش‌های فقهی، دوره‌ی10، شماره‌ی 3، صص609-628.
کریستن سن، آرتور.(1368). ایران در زمان ساسانیان. ترجمه‌ی رشید یاسمی، تهران: دنیای کتاب.
گیدنز، آنتونی.(1386). راه سوم. ترجمه‌ی منوچهر صبوری، تهران: شیرازه.
لطیفی، غلامرضا.(1392). مبانی برنامه‌ریزی و سیاست اجتماعی. تهران: جهاد دانشگاهی.
مسعود اصل، ایروان.(1388). نظام رفاه اجتماعی در ایران. تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس.
مسکویه، ابوعلی احمد‌بن محمد‌بن یعقوب.(1376). تجارب‌الامم و تعاقب‌الهمم. ج7، به‌تحقیق ابوالقاسم امامی، تهران: سروش.
موسوی، میرطاهر و همکاران.(1388). مفاهیم و نظریّه‌های رفاه اجتماعی. تهران: دانژه.
هزارجریبی، جعفر و همکاران.(1394). «بررسی گفتمان عدالت حاکم بر مقوله‌ی تأمین اجتماعی در دولت‌های پس از انقلاب اسلامی». برنامه‌ریزی رفاه و توسعه‌ی اجتماعی، دوره‌ی6، شماره‌ی 23، صص1-49.
یزدانی، فرشید.(1382). «مفاهیم بنیادی در مباحث رفاه اجتماعی: سیاست اجتماعی، حمایت اجتماعی، رفاه و تأمین اجتماعی». رفاه اجتماعی، دوره‌ی 3، شماره‌ی10، صص 5-31.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار