با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ایرانی تاریخ

نوع مقاله : pajoheshi

نویسندگان

1 دانشجو

2 استادیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان.

3 تاریخ و ایران شناسی، اصفهان. اصفهان. ایران

چکیده

در این پژوهش عملکرد بلدیه (شهرداری)‌های کوچک در روزگار پهلوی اول بررسی شده است. منظور از بلدیه‌های کوچک در این مقاله، بلدیه‌های فارس به‌استثنای شیراز (مرکز ایالت فارس) است؛ یعنی بلدیه مناطق کوچک که تعداد اعضای انجمن بلدی در آنها تنها شش نفر بود. در این مناطق، بلدیه پدیده‌ای نوپا بود و برای نخستین‌بار مردم طعم برخورداری از خدمات شهری را می‌چشیدند. پرسش‌هایی که این پژوهش درصدد پاسخ‌گویی به آنها است، عبارت‌اند از: الف) حاکمیت در مناطق کوچک و دور از مرکز از چه شیوه‌ای برای برقراری خدمات عمومی استفاده می‌کرد؟ ب) مهم‌ترین مشکل حاکمیت در برقراری این خدمات در مناطق دور از مرکز چه بود؟
دستاوردهای این پژوهش حاکی از آن است که: 1) دولت سعی داشت تعداد بلدیه‌ها را افزایش دهد؛ 2) بلدیه‌های کوچک در نقاط مختلف فارس در حد توان به ارائه خدمات شهری پرداختند؛ 3) در بیشتر نقاط بلدیه‌ها به علت کمبود منابع مالی فاقد مؤلفه‌های لازم برای خدمات‌رسانی شهری بودند.
 

کلیدواژه‌ها

استخر. ش 42، 1344، ش 29.
استخر. 7 آبان 1304، ش 44، 1304.
استخر. ش 26، 1344ق.
اسناد انتشارنیافته سازمان اسناد ملی (ساکم)، 35733- 240، 12378- 293، 007911-350، 078706-293، 6884-350، 33059-293، 8061-350، 019592-293.
اسناد سازمان اسناد ملی واحد فارس (ساکمف)،2707-293-98-98، 221-293-98، 7776-293-98، 9542-293-98، 4268-293-98، 6737-293-98، 8117-293-98، 241-293-98، 14495-293-98، 8117-293-98، 221-293-98، 7393-293-98، 2081-293-98، 1239-293-98، 3354-293-98، 14704-293، 16073-293-98، 5106-293-98، 972-293-98، 333- 293-98، 12558، 293-98.
اسنادی از انجمن‌های بلدی، تجار و اصناف (1320-1300ش) (1380). به کوشش رضا مختاری اصفهانی. سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
انوری، امیرهوشنگ (1387). گزیدة مقالات و اخبار روزنامه‌های مهم دربارة خلیج‌فارس 1253-1320ش، مقدمه و بررسی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی. بازبینی نهایی: حسن حبیبی. مجموعة اسناد و مدارک خلیج‌فارس. تهران: بنیاد ایران‌شناسی.
جام جم، 1303، ش 28 و 29.
دانش‌خوشبو، یوسف (1349). سازمان‌های محلی. تهران: دانشکده علوم اداری و مدیریت بازرگانی.
راوندی، مرتضی (1378). تاریخ اجتماعی ایران. تهران: نگاه.
رئیسی، اکبر (1388). گذری بر روند تحولات و تشکیلات شهرداری شیراز از احتسابیه تاکنون. شیراز: شهرداری شیراز.
قانون بلدیه ‌(1325). دورة 1. ج 1. شمارة 2. ص 101. تاریخ تصویب: 3/11/1286 مشاهده شد در وبگاه اینترنتی مجلس، آدرس درگاه: http://rc.majlis.ir/fa/law/show/90099
کدیور، منوچهر(1384). دفتر ایام حاج غلامحسین کدیور فسایی 1258-1322. تهران: کویر.
گفتار راست. سال اول. ش مسلسل 36. ش 29 ربیع‌الثانی 1342ق. ش 32.
 
 
 
 
 
 
 
 
گلستان. سال سوم. ش 31. ص283.
گلستان. سال هفتم. ش 283. ص 4.
محبوبی اردکانی (2537). تاریخ مؤسسات تمدنی جدید در ایران. تهران: دانشگاه تهران.
مستوفی، عبدالله (1384). شرح زندگانی من. چاپ پنجم. تهران: زوّار.
میرممتاز (1389). مطالعات تاریخی. سال هشتم. ش 28. ص 50-95.
نبوی، مصطفی (1352). تمرکز و عدم‌تمرکز اداری و سیاسی در ایران. سازمان چاپ خواجه.
نصیری، محمدرضا و دیگران (1393). «پژوهشی دربارة تخته قاپوی ایلات و عشایر فارس در عصر پهلوی اول و پیامدهای مالیاتی آن با اتکا به اسناد تاریخی». گنجینة اسناد. ش 94. ص 6-27.
نعمتی، نورالدین؛ تقوایی زحمت‌کش، شیوا  (1393). «تأثیر سیاست‌های اقتصادی دولت پهلوی اول بر اقتصاد بندر بوشهر 1304-1320ش». پژوهش‌های ایران‌شناسی. سال 4. شمارة 2. ص 123-142.
نیل‌قاز، مریم (1388). «وظایف بلدیه طهران». پیام بهارستان، دورة دوم، شمارة 4. ص 1005-1044.
یادداشت‌های میرممتاز (1383). مطالعات تاریخی، سال دوم، شمارة 5. ص 167-229.