تکنیک‌های تحلیل نمای شهری با رویکرد توسعه تحلیل موضوع‌محور سیمای شهر بر اساس عوامل مؤثر بر جداره شهری از نگاه طراحی شهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

2 استاد دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

3 کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم‌وصنعت ایران، تهران، ایران

چکیده

تحولات اخیر و سرعت ساختوساز در شهرها و متعاقب آن نابسامانی در سیمای فضاهای شهری نگاه موشکافانهتری به موضوع منظر شهری و در سطح خردتر مسئله نمای شهری را میطلبد. هدف از این پژوهش، تبیین اهمیت مطالعات تحلیلی نما در طراحی شهری و شناسایی عوامل مؤثر بر طراحی آنها، همچنین معرفی تکنیکهای تحلیل و مدلسازی نما است. در این نوشتار سعی شده با بررسی عوامل تأثیرگذار بر نماهای شهری به چارچوبی مفهومی- تحلیلی از روابط میان این عوامل دست یافت تا تکنیکها، روشها و نرمافزارهای مرتبط با تجزیهوتحلیل نما متناسب با آن ارائه گردد. لذا تحقیق حاضر با رویکرد «تحلیلی-کاربردی» و توسعه موضوعمحور، ضمن بررسی نما با نگاهی کلگرایانه و در بستری فراگیر پس از تبیین انواع نما براساس موقعیت و کاربریها، تکنیکهای تحلیل آن را تدوین و معرفی میکند. از اینرو، جعبهابزار تحلیلی جامع و بهروزی از انواع تکنیکهای تحلیل و برداشت، روش کاربرد هریک در فرآیند تحلیل، ارزیابی و طراحی سیمای جداره شهری با معرفی موجزی از نرمافزارهای مرتبط با هرکدام از عوامل نما در اختیار کارشناسان قرار میگیرد. در انتها، نمونهای از مدلسازی نما به روش چیدمان معکوس نما ارائه شده است تا قدرت کاربست تکنیکهای نوین در مقابل تحلیلهای دستی و سنتی نمایش داده شود. چنین نگرشی امکان استفاده ترکیبی از روشهای مدرن و سنتی را به منظور بهرهمندی از مزایای هر دو روش فراهم میآورد.

کلیدواژه‌ها


-  خاک‌زند، مهدی، محمدی، مریم، جم، فاطمه، و آقابزرگی، کوروش (1393). شناسایی عوامل مؤثر بر طراحی بدنه‌های شهری با تأکید بر ابعاد زیبایی شناسی و زیست محیطی. فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهری. 1-10.
-  زمانی، هادی (1390). راهنمای تهیه چارچوب مدیریت منظر شهری معطوف به ارتقای هویت بصری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی.
-  سوری، الهام، و پاکزاد، جهانشاه (1390). تدوین ضوابط نورپردازی نمای بناهای مسکونی در شهر تهران. تهران: سازمان زیباسازی شهرداری تهران.
-  ضوابط و مقررات ارتقای کیفی سیما و منظر شهری (پاکسازی و بهسازی نماها و جدارهها، مناسب سازی معابر پیاده راهی و پیادهروها، ساماندهی به منظر شهری)، مصوب 25/09/1387.
-  طباطبایی، ملک (1390). جدارههای شهری و نقش آنها در کیفیت محیط معیاریهای نماسازی در فضای شهری. تهران: آرمان‌شهر.
-  قربان‌زاده، مریم، پیله‌ور، علی اصغر، قدوسی، سحر، و علی نیا، فاطمه (۱۳۹۲). بررسی ضرورت و میزان بهره مندی نماهای ساختمانهای مسکونی معاصر از اصول معماری بومی نمونه موردی: نماهای مسکونی شهر بجنورد. همایش ملی معماری، شهرسازی و توسعه پایدار با محوریت از معماری بومی تا شهر پایدار، مشهد، موسسه آموزش عالی خاوران. 
-  گلکار، کوروش (1392). سیما و منظر شهری تهران: «برنامه راهبردی طراحی شهری و مدیریت منظر شهری تهران». نامه معماری و شهرسازی،1-10. 
-  معاونت برنامه‌ریزی و توسعه سازمان زیباسازی شهر تهران (1395). دستیابی در 23 بهمن 1395 از http:// zibasazi.ir/fa/aboutus/goles.
-  معاونت معماری و شهرسازی شهرداری تهران (1393). راهنمای طراحی و کنترل نماهای شهری. تهران: شهرداری تهران.
 
-   Bao, F., Schwarz, M., & Wonka, P. (2013). Procedural facade variations from a single layout. ACM TOG, 32(1) , 8:1–8:13. 
-   Bokeloh, M., Wand, M., & Seidel, h. P. (2010). A connection between partial symmetry and inverse procedural modeling. ACM TOG (SIGGRAPH), 29(4), 104:1-104:10.
-   Elsheshtawy, Y. (1997). Urban complexity: toward the measurement of the physical complexity of street-scapes.Journal of Architectural and Planning Research, 14(4), 301-316. 
-   Erkan, I., Haştemoğlu, H. (2015). Analyse of building facades with fractal method: railway station buildings.Suleyman Demirel University, Isparta, Turkey.
-   ESRI (2013). CityEngine, 3D modeling software for urban environments. Retrieved Saturday, 2 May, 2017, from http://www.esri.com/ software/cityengine. 
-   Hillier, B. (1998). Space is the Machine: A Configurational Theory of Architecture. United Kingdom: Cambridge University Press.
-   Li, Y., Zheng, Q., Sharf, A., Cohen-Or, D., Chen, B., & Mitra, N. (2011). 2D-3D Fusion for Layer Decomposition of Urban Facades. IEEE International Conference on Computer Vision.
-   Lin, J., Cohen-Or, D., Zhang, H. R., Liang, C., Sharf, A., Deussen, O., & Chen, B. (2011). Structure-preserving retargeting of irregular 3D architecture. ACM TOG (SIGGRAPH Asia), 30 (6), 183:1–183:10.
-   Moughtin, C., Oc, T., & Tiesdell, S. (1999). Urban Design: Ornament and Decoration, 2nd Ed. Oxford: Architectural Press.
-   Muller, P., Zeng, G., Wonka, P., & Gool, L. V. (2007). Image-based procedural modeling of facades. ACM TOG (SIGGRAPH), 26(3), 85:1-85-9.
-   MUSIALSKI, P., WIMMER, M., & WONKA, P. (2012). Interactive coherence-based façade modeling. CGF, 31, 2, 661–670.
-   Santana-Cedrés, D., Gomez, L., Alemán-Flores, M., Salgado, A., Esclarín, J., Mazorra, L., & Alvarez, L. (2017). Automatic correction of perspective and optical distortions. Computer Vision and Image Understanding, 161, 1-10.
-   SHEN C.-H., HUANG S.-S., FU H., HU S.-M. (2011). Adaptive partitioning of urban facades. ACM TOG (SIGGRAPH) Asia, 30(6), 184:1–184:9.
-   Trancik, R. (1986). Finding Lost Space –Theories of Urban Design. New York: Van Nostrand Reinhold.
-   Trieb, M. (1974). Stadtgestaltung-Theorie und Praxis (Bauwelt Fundamente). Germany: Birkhauser. 
-   Zhang, H., Xu, K., Jiang, W., Lin, J., Cohen-Or, D., & Chen, B. (2013). Layered analysis of irregular facades via symmetry maximization. ACM TOG (SIGGRAPH), 32(4), 121:1– 121:13.
-           Zhao, P., Yang, L., Zhang, H., & Quan, L. (2012). Per-Pixel Translational Symmetry Detection, Optimization, and Segmentation. The Hong Kong University of Science and Technology.