ظلم و بی عدالتی در اشعار معروف الرصافی و فرخی یزدی
محورهای موضوعی : شعر
فاطمه گل نامی
1
(دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور بوشهر)
مرتضی قدیمی
2
(استادیار زبان و ادبیات عرب، دانشگاه پیام نور بجنورد)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
دو کشور عراق و ایران در طول تاریخ مبارزاتی خود همواره در برابر استبداد داخلی و خارجی ایستادگی کرده‌اند. معروف الرصافی(1875م) شاعر عراقی تبار و فرخی یزدی (1889م) شاعر آزادیخواه ایرانی همواره مردم را به قیام علیه ظلم و استعمار خارجی و دفاع از وطن خود فرا می خواندند تا جایی که احساسات وطن‌پرستانه و دعوت به مبارزه با ظلم و بی عدالتی به وضوح در دیوان آن‌ها موج می زند. این دو شاعر به عنوان نماینده قشر روشنفکر و آزادی خواه جامعه به خوبی از اهداف شوم دشمنان آگاهی داشتند و به دنبال عدم پذیرش ظلم و استبداد خواه در کشور خود و خواه در سایر سرزمین‌ها، در اشعار خود اقدامات تجاوزگران را محکوم و مردم را به قیام علیه آنان فرا خواندند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای به رشته تحریر نوشته شده است تا مظاهر مبارزه این دو شاعر علیه ظلم و بی عدالتی را با استناد به دیوان‌های شعری آن‌ها تبیین کند.
Iraq and Iran have always stood up to domestic and foreign oppression throughout their history of struggles. Maruf Al-Rusafi (1875) Iraqi poet and Farrokhi Yazdi (1889) Iranian liberalism poet have always called on the people to rise up against foreign oppression and colonialism and defend their homeland to the extent their patriotic sentiments and calls to fight oppression and injustice are clearly appear through their poetries. These two poets, as representatives of the intellectual and liberalism class of society, were well aware of the evil intentions of the enemies and following the rejection of oppression and tyranny in their own country or in other lands, condemned the actions of aggressors in their poems and fated people and called for an uprising against them. The method of the present study is descriptive – analytical and library resources are applied to explain the manifestations of the struggle of these two poets against oppression and injustice by referring to their poetries.
بطی، رفائیل. 1923م، الأدب العصری فی العراق العربی، القاهرة: المطبعة السلفیة.
الرصافی، معروف. 2000م، الأعمال الشعریة الکاملة، بیروت: دار العودة.
شامی، یحیی. 2002م، شرح دیوان معروف الرصافی، بیروت: دار الفکر العربی.
صدر هاشمی، محمد. 1363ش، تاریخ جراید و مطبوعات ایران، تهران: انتشارات اساطیر.
ضیف، شوقی. 1959م، دراسات فی الشعر العربی المعاصر، القاهرة: دار المعارف.
طبانة، بدوی. 1957م، معروف الرصافی دراسة أدبیة لشاعر العراق وبیئته السیاسیة والإجتماعیة، ط1، مصر: مطبعة السعادة.
العبطة، محمود. 1992م، معروف الرصافی حیاته وآثاره ومواقفه، ط1، بغداد: دار الشؤون الثقافیة.
عزالدین، یوسف. 1989م، الشعر العراقی الحدیث أهدافه وخصائصه فی القرن التاسع عشر، القاهرة: دار المعارف.
فرخی یزدی، محمد. 1363ش، دیوان فرخی یزدی، به اهتمام حسین مکی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
قراگوزلو، محمد. 1384ش، نازلی سخن نگفت... نیم نگاهی در شعر و اندیشه سیاسی اجتماعی سعدی، حافظ، فرخی یزدی، نیما، شاملو، اخوان و فروغ، تهران: انتشارات نگاه.
گلبن، محمد و یوسف شریعتی. 1363ش، محاکمه محاکمه گران: عاملان کشتار سید حسن مدرس، فرخی یزدی، تقی ارانی، سردار اسعد بختیاری، تهران: نشر نقره.
المطلوب، احمد. 1970م، الرصافی آراؤه اللغویة والنقدیة، بغداد: معهد البحوث والدراسات.
مقالات
ابراهیمی کاوری، صادق و فاطمه اسدی. پاییز1393ش، «نگاهی تطبیقی به طنز سیاسی بهار و الرصافی»، فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت، سال 8، شماره 31، صص 59- 71.
سعدون زاده، جواد. 1390ش، «جلوه ایران دوستی و اسلام باوری در شعر فرخی یزدی»، مجله مطالعات ایرانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، سال دهم، شماره 19.
_||_
Butti, Raphael. 1923, Modern Literature in Arab Iraq, Cairo: Salafi Press.
Al-Rusafi, well known. 2000, The Complete Poetic Works, Beirut: Dar Al-Awda.
Daif, Shawqi. 1959, Studies in Contemporary Arabic Poetry, Cairo: Dar Al Maaref.
Ṭabānah, Badawī. 1957, Marouf Al-Rusafi, Literary Study of the Poet of Iraq and His Political and Social Environment, 1st Edition, Egypt: Al-Saada Press.
Al-Abta, Mahmoud. 1992, Maarouf Al-Rusafi: His Life, Effects and Positions, 1st Edition, Baghdad: House of Cultural Affairs.
Ezzedine, Youssef. 1989, Modern Iraqi Poetry, Its Objectives and Characteristics in the Nineteenth Century, Cairo: Dar Al Maaref.
Al Matloub, Ahmed. 1970, Al-Rusafi's Linguistic and Critical Views, Baghdad: Institute of Research and Studies
Shami, Yahya. 2002, Description of the famous Diwan of Al-Rusafi, Beirut: Dar Al-Fikr Al-Arabi.
Sadr Hashemi, Mohammad 1984, History of Iranian Press, Tehran: Asatir Publications.
Farokhi Yazdi, Mohammad 1984, Diwan of Farrokhi Yazdi, by Hossein Maki, Tehran: Amirkabir Publications.
Gharagoozloo, Mohammad, 2005 Nazli did not speak ... A look at poetry and socio-political thought Saadi, Hafez, Farrokhi Yazdi, Nima, Shamloo, Akhavan and Forough, Tehran: Negah Publications.
Golbon, Mohammad and Yousef Shariati. 1984, Trial of the trial: The perpetrators of the murder of Seyed Hassan Modarres, Farrokhi Yazdi, Taghi Arani, Sardar Asad Bakhtiari, Tehran: Noqreh Publishing.
Articles
Ebrahimi Kavari, Sadegh and Fatemeh Asadi. Fall 2014, "A Comparative Look at the Political Humor of Bahar and Al-Rusafi", Quarterly Journal of Comparative Literature Studies, Islamic Azad University, Jiroft Branch, Volume 8, Number 31, pp. 59-71.
Saadunzadeh, Javad 2011, "The Manifestation of Iranian Friendship and Islamism in Farrokhi Yazdi's Poetry", Journal of Iranian Studies, Shahid Bahonar University of Kerman, Faculty of Literature and Humanities, Year 10, No. 19.