بررسی تطبیقی کاربرد ابزار و آلات جنگی در نسخه خطی اسکندرنامه و شاهنامه فردوسی (نمونه موردی شاهنامه بایسنقری و خمسه نظامی با عنتره بن شداد شاعر و جنگجوی عرب)
محورهای موضوعی : شعر
فاطمه شرفی
1
(دانشجو دکترای تخصصی زبان وادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزاور)
سید علی اکبر شریعتی فر
2
(استادیار زبان وادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار ،سبزوار ،ایران)
علی عشقی سردهی
3
(استادیار زبان وادبیات فارسی عضو هیات علمی دانشگاه آزاد سبزوار ،سبزوار،ایران)
کلید واژه: فردوسی, معلقات, عنتره بن شداد, نظامی,
چکیده مقاله :
تاریخ ایران همواره سرشار از منابع ادبی غنی است که به ابعاد مختلف از جمله رزم و بزم پرداخته اند. از جمله این کتاب ها نسخه خطی اسکندرنامه و شاهنامه فردوسی است و یکی از این موضوعات که به فراخور حماسی بودن بخش های مهمی از این کتابهای سترگ در آن حضوری چشمگیر دارد، آیین ها و فنون و ابزار های رزم است . از این رو پژوهش حاضر که در صدد بررسی تطبیق کاربرد ابزار و آلات جنگی در نسخه خطی اسکندرنامه و شاهنامه فردوسی (نمونه موردی شاهنامه بایسنقری و خمسه نظامی با عنتره بن شداد شاعر و جنگجوی عرب) است، پس از بسط فضای مفهومی موضوع تحقیق، به بررسی موضوع ابزار و آلات جنگی و کاربرد آنها خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این مقاله، کتابخانه ای می باشد. یافته های این مقاله حاکی از آن است که در شاهنامه فردوسی به مانند دیگر سرایندگان، از کاربرد ابزار و آلات جنگی ابزار بهره برده، و در این راستا شجاعت و دلاوری را با عشق و دلدادگی در هم می آمیزدبا توجه به اسکندر نامه و دیگر آثار نظامی این حقیقت بر ما روشن است که نظامی آشنایی کامل با انواع سازهای بزمی ، رزمی و آلات جنگی داشته است. عنترة بن شداد از شاعران طراز اول عصر جاهلی و یکی از سرایندگان "معلقات" است سرودههای وی دارای ظرافت و زیبایی قابل توجهی است. بنابراین اشعار وی در سه سطح موسیقیایی، نحوی و معنایی می
History of Iran is full of rich literary resources that it has noticed different dimensions among combat and festivity. Among these books are Eskandarnameh's manuscript and Ferdowsi's Shahnameh and one of these subjects that according to being epic important parts of these large books has in it an impressive presence, is ceremonies and techniques and combat instruments. Therefore prepared research that is in looking to review adapting the use of war instruments in Eskandarnameh's manuscript and Ferdowsi's Shahnameh. (a case example of Bysanghari's Shahnameh and Nezami's Khamseh with Antarat Ibn Shaddad Arab poet and warrior. After expanding conceptual space about research subject, they will study the subject of war instruments and their application. According to thematic documentation provided in this research, research method, descriptive - analytical and information gathering method in this article is a library. Findings of this article show that in Ferdowsi's Shahnameh like other poets benefits of the application of war instruments and tools, and in this regard, it combines courage and bravery with love and affection. According to Eskandarnameh and other Nezami's works this truth is clear to us that Nezami has had perfect acquaintance with kinds of martial, festive instruments and weapons of war. Antarat-Ibn-shadad is the best poets of the age of ignorance and one of the composers of “Moalaghat”. His poems have significant beauty and elegance. Therefore, his poems are in three levels of semantic, syntax and harmonics
ابن شداد، عنتره، (2005م)، دیوان عنتره، چاپ دوم، بیروت، دار صادر
بیهقی، ابوالفضل، (1350)، تاریخ بیهقی، مشهد: انتشارات دانشگاه مشهد.
پورداوود، ابراهیم، (1382)، زین ابزار، چاپ اوّل، تهران: اساطیر.
زنجانی، محمود، (1372)، فرهنگ جامع شاهنامه، تهران: عطایی.
سعدی، مصلح الدین، (1370)، بوستان سعدی، با مقدمه‌ی عبّاس اقبال، چاپ سوم، تهران: اقبال.
فردوسی، ابوالقاسم، (1375)، شاهنامه‌ی فردوسی، به کوشش سعید حمیدیان، چاپ سوم، تهران: قطره.
------------(1380)، شاهنامه بر پایه‌ی چاپ مسکو، جلد اوّل، چاپ اوّل، مهری بهفر، تهران: هیرمند.
----------- (1380)، شاهنامه بر پایه‌ی چاپ مسکو، جلد اوّل، چاپ پنجم، انتشارات آموزش انقلاب اسلامی
لودن، لیدی، مولی بریرلی و آسابریگ، (1352) اساطیر یونان، زیر نظر مارگوت شاهین، داوید دروت، پتر فرنچ و هنری بلوکروز، ترجمه محمد نژند، پدیده، تهران.
_||_