رعایت هنجارهای فنی و بلاغی زبان فارسی نوشتاری معیار در نوشته‌های فضای تلگرام: بررسی تأثیر هویت زبانی و کاربرد زبان فارسی به‌عنوان زبان اول یا زبان دوم
محورهای موضوعی : زبان و ادب فارسی
هوشیار رشیدی
1
(دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سنندج، سنندج، ایران)
عادل دست‌گشاده(نویسنده مسئول)
2
(استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سنندج، سنندج. ایران.)
محمد صدیق زاهدی
3
(استادیار دانشگاه فرهنگیان سنندج)
کلید واژه: زبان اول, زبان دوم, هویت زبانی, هنجارهای فنی و بلاغی, زبان فارسی نوشتاری معیار,
چکیده مقاله :
این مطالعه تأثیر هویت زبانی گویشوران زبان فارسی و کاربرد آن به‌عنوان زبان اول یا زبان دوم را بر رعایت هنجارهای فنی و بلاغی فارسی نوشتاری معیار در فضای تلگرام بررسی کرد. ۱۱۵ نفر از کاربران تلگرام که دانشجوی کاردانی و کارشناسی بودند به‌صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه زبان مادری و زبان دوم هرکدام با زیرگروه‌های هویت زبانی بالا و پایین تقسیم شدند (مجموعاً چهار گروه ۲۵ نفری). سپس، صفحاتی از نوشته‌های آن‌ها در تلگرام از حیث فنی و بلاغی بررسی شد. نتایج نشان داد که در املا و کاربرد ویرگول، هویت زبانی در هر دو گروه زبان اول و دوم نقش تعیین‌کننده‌ای داشت، ولی در کاربرد نقطه، هویت زبانی فقط در گروه زبان اول مؤثر افتاد و در کاربرد علامت سوال، هویت زبانی نقش مؤثری ایفا نکرد. هم‌چنین، در هر دو گروه زبان اول و دوم، هویت زبانی با استفاده از تعابیر مناسب و چینش صحیح ارکان جمله توأم بود. در املا، ویرگول، علامت سؤال، تعابیر مناسب و ترتیب ارکان جمله، عامل زبان دوم بودن مؤثرتر از هویت زبانی بود ولی در حیطه کاربرد ویرگول، این عامل فقط برای گروه هویت زبانی بالا مؤثر بود.
منابع
بامشاد، سمانه (۱۳۹۴). زبان در شبکه‌های اجتماعی. مرکز آموزش و پژوهش موسسه همشهری. مهر ۹۴. بازیابی از http://hamshahritraining.ir
بیجن‌خان، محمود (۱۳۹۱). خط و زبان فارسی در فضای مجازی. همایش محتوای ملی در فضای مجازی، تهران، کنسرسیوم محتوای ملی، بازیابی از http://www.civilica.com
ترکیه رچگانی، معصومه (۱۳۸۷). بررسی زبان پیام کوتاه تلفن همراه در بین کاربران فارسی‌زبان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه الزهرا.
رضا نیا، آوات (۱۳۸۹). «اینترنت و حوزه عمومی، مطالعه موردی: تحلیل سایت گفتمان»، برگرفته از سایت
موسسه تحقیقات همشهری به آدرس:https://www.hccmr.com/news-۴۳۷.aspx
زندی، بهمن؛ ربانی، فاطمه (۱۳۸۸).« بررسی میزان هم‌خوانی زبان پیام کوتاه با زبان فارسی معیار»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره ۲، شماره ۱، صص ۴۷-75
ذوالفقاری، حسن (۱۳۸۵). الگوهای غیرمعیار در زبان مطبوعات، تهران: مرکز تحقیقات زبان و ادب فارسی. شهریاری فرد، آذین؛ چلمقانی، علی (۱۳۹۲). «زبان فارسی در شبکه‌های اجتماعی»، مجموعه مقالات نخستین هم‌اندیشی زبان و اینترنت، تهران. نشر نویسه پارسی، صص ۲۷-45.
جناب اصفهانی، فاطمه (۱۳۸۵). «عبور از خط: درآمدی بر رسانه»، ضمیمه خردنامه همشهری. شماره، ۴۷، صص ۱-8
حدادی، فرنوش (۱۳۹۰). بررسی عملکرد نوشتاری ایرانیان و غیر ایرانیان در محیط‌های مجازی و واقعی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران.
صباغی، علی (۱۳۹۴). بیداد غلط نویسی در شبکه‌های اجتماعی. بازیابی از http://entekhab.ir
صفار مقدم، احمد (۱۳۹۲). «تفاوت‌های گفتار و نوشتار در آموزش مهارت گفتاری زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان»، زبان شناخت، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال چهاردهم، شماره سوم، پاییز و زمستان ۱۳۹۲، صص ۱۱۵-140.
خانیکی، هادی؛ موسوی، سیده ثریا (۱۳۹۴). درآمدی بر مطالعه دگرگونی نوشتار فارسی در پیام‌های ارسالی کاربران وایبر، همایش ملی تلفن همراه هوشمند و سبک زندگی.
کوثری، مسعود؛ خیرخواه، طاهره (۱۳۸۷). «تحلیل محتوای پیام‌های کوتاه دانشجویان دانشگاه‌های تهران». تحقیقات فرهنگی ایران، دوره ۱، شماره ۲، صص ۷۸-57
یاوری، زهرا (۱۳۹۰). بررسی گفتگوهای اینترنتی در چارچوب راهکارهای گرایس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
Block, D. 2007. Second language identities. London: Continuum.
Eckert, P. (1989). The whole woman: Sex and gender differences in variation.
Language Variation and Change, 1, 245-67.
Rezaei, S. Khatib, M. & Baleghizadeh, S. (۲۰۱۴) Language identity among Iranian
English language learners: A nationwide survey. Journal of Multilingual and
Multicultural Development, ۳۵(۵), ۵۲۷-536. DOI:۱۰٫۱۰۸/0
_||_References
Bamshad, Samaneh (2014). Language in social networks. Education and Research Center of Hamshahri Institute. Mehr 94 Retrieved from http://hamshahritraining.ir
Bijankhan, Mahmoud (2019). Persian script and language in virtual space. National content conference in virtual space, Tehran, National Content Consortium, retrieved from http://www.civilica.com
Türkiye Rechgani, Masoumeh (2008). Examining the language of mobile phone short messages among Farsi-speaking users, Master's thesis, Tehran, Al-Zahra University.
Reza Nia, Avat (2008). "Internet and public domain, a case study: analysis of discourse site", taken from the site
Hamshahri Research Institute at: https://www.hccmr.com/news-437.aspx
Zandi, Bahman; Rabbani, Fatemeh (2008). "Investigation of the Congruence of Short Message Language with Standard Persian Language", Cultural Research Quarterly, Volume 2, Number 1, pp. 47-75
Zulfiqari, Hassan (1385). Non-standard patterns in press language, Tehran: Persian Language and Literature Research Center. Shahriari Fard, Azin; Chelmaqani, Ali (2012). "Persian language in social networks", collection of articles of the first joint thinking of language and Internet, Tehran. Noiseh Persian Publishing House, pp. 45-27.
Mr. Esfahani, Fatemeh (1985). "Crossing the line: an income on the media", appendix to Hamshahri's circular. No. 47, pp. 1-8
Haddadi, Farnoosh (2019). Examining the writing performance of Iranians and non-Iranians in virtual and real environments. Master's thesis, Tehran.
Sabbaghi, Ali (2014). Rampant typos in social networks. Retrieved from http://entekhab.ir
Safar Moghadam, Ahmed (2012). "Differences between speaking and writing in teaching Persian speaking skills to non-Persian speakers", Cognitive Language, Research Institute of Humanities and Cultural Studies, 14th year, 3rd issue, Fall and Winter 2013, pp. 140-115.
Khaniki, conductor; Mousavi, Sayedah Soraya (2014). An introduction to the study of the transformation of Persian writing in the messages sent by Viber users, the National Conference on Smart Cell Phones and Lifestyle.
Kothari, Massoud; Khairkhah, Tahereh (2008). "Content analysis of short messages of Tehran university students". Iranian Cultural Research, Volume 1, Number 2, pp. 57-78
Yavari, Zahra (1390). Examining Internet conversations in the framework of Grace's solutions. Master's thesis, Isfahan University.
Block, D. 2007. Second language identities. London: Continuum.
Eckert, P. (1989). The whole woman: Sex and gender differences in variation.
Language Variation and Change, 1, 245-67.
Rezaei, S. Khatib, M. & Baleghizadeh, S. (2014) Language identity among Iranians
English language learners: A nationwide survey. Journal of Multilingual and
Multicultural Development, 35(5), 527-536. DOI:10.108/01434632.2014.889140