ارزیابی موانع هم‌گرایی روابط ایران و ترکیه در دوره حزب عدالت و توسعه
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی
رضا همدانچی
1
(دانشجوی دکترای علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران)
کلید واژه: بحران سوریه, ایران, ترکیه, اسرائیل, حزب عدالت و توسعه, موانع هم‌گرایی,
چکیده مقاله :
پس از پایان حضور نظامیان در عرصة سیاست‌ورزی ترکیه، حزب عدالت و توسعة ترکیه این فرصت را به دست آورده با جلب اعتماد عمومی نزدیک به دو دهة ارکان قدرت در ترکیه را در اختیار گیرد. تاریخ روابط ایران و ترکیه به‌عنوان دو همسایة مؤثر در خاورمیانه نشان می‌دهد که روابط دو کشور همواره دارای فرازوفرودهایی بوده و هست. لذا این پرسش مطرح است که، موانع اصلی هم‌گرایی در روابط ایران و ترکیه در دوره حزب عدالت و توسعه چیست؟ این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی می کوشد به سؤال مذکور این‌طور پاسخ دهد که روابط ترکیه با اسرائیل، تفاوت نگرش ایران و ترکیه به بحران سوریه و رقابت منطقه‌ای دو کشور در خاورمیانه برای رهبری از موانع هم‌گرایی دو کشور است. برای تبیین این پژوهش چارچوب نظری عمل‌گرایی با تبعیت از نوواقع‌گرایی در سیاست خارجی ترکیه مدنظر گرفته‌شده است. عمل‌گرایی حزب عدالت و توسعه در سیاست خارجی نقش تعیین‌کننده‌ای در راهبردهای ترکیه و دستیابی به هدف‌های مدنظر داشته است.
After the military presence in Turkish politics ended, the AKP gained the opportunity to gain public trust in Turkey for nearly two decades. The history of Iran-Turkey relations as two effective neighbors in the Middle East shows that the relations between the two countries have always been up and down. So the question is, what are the main obstacles to the integration of Iran and Turkey in the AKP era? This descriptive-analytical study seeks to answer this question by pointing out that Turkey's relations with Israel, the difference between the attitude of Iran and Turkey to the Syrian crisis, and the regional rivalry of the two countries in the Middle East are leading the way in the integration of the two countries. To explain this research, a theoretical framework of pragmatism with adherence to modernism in Turkish foreign policy is considered. The AKP's pragmatism in foreign policy has played a decisive role in Turkey's strategies and goals.
امیراحمدیان، بهرام (1388)، «سیاست‌های منطقه‌ای ترکیه در قفقاز و تکامل با ایران»، دوماهنامه تحولات ایران و اوراسیا، شمارة 25. 2.
صدیق، میرابراهیم (1383)، روابط ایران با جمهوری قفقاز از 1991 تاکنون، تهران: نشر دادگستر.
کاکایی،سیامک (1384)، «نقش ترکیه در منطقة خاورمیانه پس از جنگ سرد»، فصلنامه خاورمیانه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
مسعودینیا، حسین؛ فروغی، عاطفه؛ چلمقانی، مرضیه (1391)، «ترکیه و بحران سوریه؛ از میانجیگری تا حمایت از مخالفان دولت»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، مقالة 5، دورة 1، شمارة 4.
اکبری، نورالدین (1394)، «قدرتیابی اسلامگرایان در ترکیه و تأثیر آن بر روابط این کشور بـا ج.ا.ا 2002 تا 2007»، فصلنامه رهیافتهای سیاسی و بین‌المللی.
حاجییوسفی، امید محمد؛ ایمانی، همت (1390)، فصلنامه روابط خارجی، سال سوم، شمارة دوم، 75 140.
عبدالمطلب، عبدالله؛ ولیزاده میدانی، رامین؛ پیروزفر، مهدی، (1397)، دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام، دورة 6، شمارة 2.
قادری، علی (1391)، «بهار عربی و هزینههایی که ایران و ترکیه دادند»، سایت تحلیلی خبری عصر ایران.
فتحی، محمدجواد؛ رسولی ثانیآبادی، الهام؛ خسروینژاد، میلاد (1397)، فصلنامه تحقیقات سیاسی بین‌المللی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، شمارة سیوششم، 29 54.
بای، عبدالرضا (1395)، فصلنامه مطالعات سیاسی سال هشتم، شمارة 32، 151 166.
پورابراهیم، ناصر (1393)، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیستوهشتم، شمارة 1، 127 148.
کوهکن، علیرضا؛ گرجی، میلاد (1396)، فصلنامه پژوهشهای روابط بینالملل، دورة نخست، شمارة بیستویکم، 111 133.
Bengio, O. (2009). Turkey and Israel in the Aftermath of the Gaza War: Relations at a Crossroad? Tel Aviv Notes, February, 8.
Catinsaya، Gukhan (2014), The new middle east ʼTurkeyʼ ، and research for regional stability European policy center (epc).
Gardini, G. L., & Lambert, P. (2011). Latin American foreign policies: between ideology and pragmatism. Palgrave Macmillan.
Grigoriadis, I. (2010). The Davutoglu Doctrine and Turkish Foreign Policy. Hellenic Foundation for European and Foreign Policy. Working Paper, No-8, 1-12.
Murinson, A. (2006). The strategic depth doctrine of Turkish foreign policy. Middle Eastern Studies, 42(6), 945-964.
Özdamar, Ö., Halistoprak, B. T., & Sula, İ. E. (2014). From good neighbor to model: Turkey’s changing roles in the Middle East in the aftermath of the Arab Spring. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 11(42), 93-113.
Robins, P. (1991). Turkey and the Middle East (pp. 10-11). Council on Foreign Relations Press. http://www.uncis.pitt.edu/euce/events/turkey _eu.
_||_