روش شناسی توصیفی تفسیر المیزان بر اساس تحلیل محـتوای سوره ق
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی
حدیث ریاحی
1
(کارشناس علوم قرآن و حدیث، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
از شاخص‌ترین عوامل مؤثر بر توسعه علوم انسانی، تبیین مباحث روش شناسی است. این امر به پژوهشگر کمک می‌کند تا درک بهتری از چگونگی روند مطالعات دینی و زمینه‌های شکل گیری متون دینی پیدا نماید و از این رهگذر می‌توان موجبات کشف و استخراج لایه‌های عمیق معنایی آیات قرآن در قالب روش‌های جدید نیز فراهم کرد. این مقاله تلاش می‌کند با استفاده از روش شناسی توصیفی و تحلیل محتوای کمی و کیفی، به بررسی تفسیر المیزان و توصیف روش آن بپردازد. پژوهشگر با انتخاب سوره ق، به بررسی روش علامه ذیل یکایک گزاره‌های تفسیری آن می‌پردازد؛ و در نهایت با کمک داده‌های آماری، روش علامه در سوره ق تحلیل و معرفی شده است. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که علامه جهت تفسیر آیات سوره غافر، از روش اجتهادی نسبت به سایر روش بهره برده است و بیش‌ترین ارقام و اعداد، در تحلیل کمی مربوط به این حوزه است و پس از این حوزه تفسیر قرآن به قرآن(سیاق)، بیش‌ترین بسامد را در گونه‌های تفسیر دارا است.
One of the most significant factors influencing the development of humanities is the explanation of methodological issues. This helps the researcher to better understand the process of religious studies and the context of the formation of religious texts, and through this can lead to the discovery and extraction of deep semantic layers of Qur'anic verses in the form of new methods. This article tries to study the interpretation of "Al-Mizan" and describe its method using descriptive methodology and quantitative and qualitative content analysis. By choosing Qaaf Surah, the researcher examines the method of the following Allameh and its interpretive propositions; Finally, with the help of statistical data, Allameh's method has been analyzed and introduced in Qaaf Surah. The findings of this study indicate that Allameh has used ijtihad method to interpret the verses of Qaaf Surah compared to other methods and most of the figures are in quantitative analysis related to this field and after this field the interpretation of Quran to Quran (context) has the highest frequency in the types of interpretation.
قرآن کریم.
بابایی، علی اکبر. 1385ش، روش شناسی تفسیر قرآن، ج2، تهران: سمت.
جوادی آملی، عبدالله. 1388ش، تسنیم، قم: اسراء.
حسینی طهرانی، سید محمد حسین. 1384ش، مهر تابان: یادنامه و مصاحبات تلمیذ علامه محمد حسین طباطبایی تبریزی، قم: ملکوت قرآن.
رضایی اصفهانی، محمد علی. 1385ش، منطق تفسیر قرآن، ج2، قم: مرکز جهانی علوم اسلامی.
شکرانی، رضا. 1391ش، درسگفتار بررسی و نقد مکاتب و روش‌های تفسیری، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
طباطبایی، سید محمد حسین. 1417ق، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
مؤدب، سید رضا.1390ش، روش‌های تفسیر قرآن، قم: دانشگاه قم.
مقالات
ربانی، محمد حسن. 1380ش، «نقش سیاق در تفسیر»، پژوهش‌های قرآنی، شماره28-27،مشهد، دفتر تبلیغات اسلامی.
شاکری، سیمین دخت. 1381ش، «نقش سیاق در تفسیر جامع البیان عن تأویل ای القرآن»، علوم انسانی، شماره41، صص222-203.
_||_References:
The Holy Quran.
Babaei, Ali Akbar. 2006, Methodology of Quran Interpretation, Vol. 2, Tehran: Samt.
Javadi Amoli, Abdullah 1388, Tasnim, Qom: Isra '.
Hosseini Tehrani, Seyed Mohammad Hossein., Mehr Taban: Memoirs and Interviews of Allama Mohammad Hossein Tabatabai Tabrizi, Qom: The Kingdom of the Quran.
Rezaei Isfahani, Mohammad Ali., Logic of Quran Interpretation, Volume 2, Qom: World Center of Islamic Sciences.
Shokrani, Reza 2012, Lecture on Review and Critique of Schools and Interpretive Methods, Isfahan: University of Isfahan.
Tabatabai, Seyed Mohammad Hussein 1417, Al-Mizan Fi Tafsir Al-Quran, Qom: Islamic Publications Office.
Modab, Seyed Reza. 1390, Methods of Quran Interpretation, Qom: Qom University.
Articles
Rabbani, Mohammad Hassan, "The Role of Context in Interpretation", Quranic Research, No. 28-27, Mashhad, Islamic Development Office.
Shakeri, Simin Dokht. 2002, "The role of context in the comprehensive interpretation of the statement on the interpretation of the Qur'an", Humanities, No. 41, pp. 222-203.